Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Własnośćwsystemieprawa
Własnośćrolniczajestnierozłączniezwiązanazgospodarstwemrolnym.Dzieje
siętak,dlategożecharakterystycznefunkcjewłasnościrolniczejujawniająsięwte-
dy,gdywystępujeonajakoczynnamasamajątkowa,którąstanowigospodarstwo
rolne.Nawetszczególnyreżimprawnynieruchomościrolnychwystępujedopiero
wówczas,gdywchodząonelubconajmniejmogąwchodzićpotencjalniewskład
gospodarstwarolnego8.
Zwłasnościąrolnąujmowanąwkontekściegospodarstwarolnego,gospodar-
stwarodzinnegoinieruchomościrolnychskorelowanajestjejochrona.Wpaństwie
socjalistycznymdobremchronionymbyłaprzedewszystkimprodukcjarolna,aw
kapitalistycznymsystemieochronawłasnościrolniczejprzejawiasięprzedewszyst-
kimjakoochronadochodówrolniczych9.Obecniedobremchronionymwewłasno-
ścirolnejjestgospodarstworodzinne.
Przepisyu.k.u.r.przyjęłyprzedmiotowypodziałnagospodarstwarolneigo-
spodarstwarodzinne.Obietedefinicjemająsamodzielnycharakterisązakresowo
węższeoddefinicjigospodarstwarolnegozKodeksucywilnego.
Zgodniezart.2pkt2u.k.u.r.przezgospodarstworolnenależyrozumiećgospo-
darstworolnewrozumieniuKodeksucywilnego,wktórympowierzchnianierucho-
mościrolnejjestniemniejszaniż1ha.Zgodniezart.553k.c.zagospodarstworolne
uważasięgruntyrolnewrazzgruntamileśnymi,budynkamilubichczęściami,urzą-
dzeniamiiinwentarzem,jeżelistanowiąlubmogąstanowićorganizowanącałośćgo-
spodarcząorazprawamizwiązanymizprowadzeniemgospodarstwarolnego.
Gospodarstworodzinnestanowipodtypgospodarstwarolnegowrozumieniu
ustawy,przyczymposiadaonodwadodatkoweprzymioty,czylijestprowadzone
przezrolnikaindywidualnegoizarazemłącznapowierzchniaużytkówrolnychnie
jestwiększaniż300ha.Oznaczato,żezakresemprzedmiotowymdefinicjigospo-
darstwarodzinnegoobjętokażdegospodarstworolneopowierzchniwiększejniż
1hainiewiększejniż300haużytkówrolnych.
Rodzinnegospodarstworolnejestdobremchronionym,cowynikazart.23
KonstytucjiRP
,zgodniezktórympodstawąustrojurolnegopaństwajestgospo-
darstworodzinne.Uważasię,żeprzepistentodeklaracjaustrojowa,aleteżnorma
ocharakterzeochronnym10.Realizacjętejnormyznajdziemywprzepisachu.k.u.r.,
któremająnaceluochronęinteresówpolskichwłaścicieligospodarstwrolnych.
Podrugie,dobrochronionewynikapośredniozcelów,jakiemająrealizować
przepisyu.k.u.r.,a-jakczytamywart.1-sąnimi:
1)poprawastrukturyobszarowejgospodarstwrolnych;
2)przeciwdziałanienadmiernejkoncentracjinieruchomościrolnych;
8
AStelmachowski,[w:]Systemprawaprywatnego.Praworzeczowe,s.187-189.
9
Ibidem,s.189.
10
Zob.np.A.Oleszko,Uznanierodzinnegogospodarstwarolnegojakokonstytucyjnejpodstawypolskiego
ustrojurolnego(uwagidoKonstytucjizdnia2kwietnia1997r.),nRejent”1997,nr5,s.9in.;T.Kurowska,
Gospodarstwarodzinnewświetleart.23KonstytucjiRP,[w:]Własnośćijejograniczeniawprawiepolskim,
red.K.Skotnicki,K.Winiarski,Częstochowa2004.
