Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
CZĘŚĆI
bowiemtylkodoradcąwojskowymszefarządu,rolatowprawdziezaszczytna,ale
wrzeczywistościograniczonatylkodotego,cozażądałodniegoMussolini(czyli
niewielewięcejniżbranieudziałuwspotkaniach,naktórychwytyczanoogólneli-
niepolitykiobronnejbezzagłębianiasięwposzczególnerodzajesiłzbrojnych)25.
Badogliozaakceptowałtęzredukowanąrolę,jednakniemiałzamiarudaćsięodciąć
odważnychdecyzji.Wtrącałsięwięckilkakrotnieprzenikliwiewdyskusjęiwpro-
wadzałdoniejpewienumiar,nalegającnakoniecznośćzaistnieniakorzystnejsytu-
acjimiędzynarodowej,krytykującawanturnictwoDeBonoidomagającsięzwięk-
szeniasiłwysyłanychdoAfrykiWschodniej,atakżeprzełożeniaagresjicelemlep-
szegoprzygotowania.Dbałjednakprzytymzawsze,abyniesprzeciwiaćsięotwar-
cieMussoliniemu,takżeztegopowodu,żejużzacząłwysuwaćswojąkandydaturę
nakierującegotymprzedsięwzięciem.
Podsumowując,wkońcu1934rokuzainteresowanedowództwaosiągnęły
niejakieporozumieniewdwóchpunktach:wzrostusiłwysyłanychzWłoch
(około80tys.ludziznowoczesnymsprzętem,dodatkowonajemnicyerytrej-
scyszacowani,wzależnościodczasupoświęconegoprzygotowaniom,na30-
50tys.ludzi)orazmniejawanturniczejorganizacjidziałań(siływłoskiemiały-
byprzeniknąćdoTigrajmniejwięcejnalinięAdigrat-Axumitamoczekiwać
naumocnionychpozycjachnaofensywęarmiiabisyńskiej,abyrozbićjąna
kawałki).Przeprowadzonezostałypierwszestudiawterenie,przyczymwnio-
skidotyczącewarunkówlogistycznychbyłyzdecydowaniepesymistyczne:
niewystarczającaprzepustowośćportuwMassaua,ograniczonemożliwości
podejściadopłaskowyżu,słabedrogiprowadzącedogranicy,adalejjużtylko
ścieżkigórskieidróżki.BrakowałowprawdziejeszczeopisuSomalii,niemniej
wszystkieplanyzgadzałysięcodotego,bynadaćjejrolędrugorzędnąiczysto
defensywną.Niesprecyzowanepozostawałyterminiorganizacjaprzygotowań,
przyktórychbezwspółpracyarmiiDeBononiemógłbywielezdziałać.Wszyst-
kieplanydużoobiecywałysobietakżepolotnictwie.Wswoimliściedomini-
straBalboz29listopada1932rokuDeBonotakopisałjegozadania:
uDlategokoniecznejest,abyjużwpierwszejchwilidysponowaćpotężnymlotnic-
twem,którebędziewstaniesterroryzowaćstolicęigłówneośrodkiwładzy,wprowadzić
zamieszanieiopóźnićzebraniesięnieprzyjacielskiejarmii,zbombardowaćjąiostrzelać
jejmasymaszerującepotychniewieluszlakachkarawanowychorazstojącewokółnich,
siaćpanikęwarmiach…26”.
TakżeBonzaniiBadoglioprzykładaliwielkąwagędolotnictwa.Byłytojed-
nakraczejteoretycznedyskusje,gdyżstosunkimiędzyarmiąilotnictwemmia-
łycharakterbardziejrywalizacjiniżwspółpracy,awielkiesukcesywizerunko-
we,którelotnictwoodnosiłopodkierownictwemBalbo,byłypostrzegane
25USSME[UfficioStoricodelloStatoMaggioredell’Esercito–WydziałHistorycznySztabuGłów-
negoWojskLądowych–przyp.tłum.],LoStatomaggioregeneraletraledueguerre.Verbalidelleriunio-
nipresiedutedaBadogliodal1925al1937,podredakcjąA.BiaginiegoiA.Gionfridy,Rzym1997.
26G.Rochat,Militariepolitici,op.cit.,s.292.
