Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
42
RozdziałI
mieligreccyirzymscyhistorycy-niechodziłoimbowiemolżejszebądźcięż-
szewyekwipowanie,leczoto,żeciężkapiechotawalczyławlinii,podczasgdy
lekkabyłaprzygotowywanadowalkiwrozproszeniu.Takteżwyglądałotoza-
pewnewwojskuHannibalaidlategobyćmożelepiejposługiwaćsięterminami
upiechotaliniowa”iulekkozbrojni”
.Hannibalwdużymstopniukorzystał
zusługtychdrugichizdajesię,żeniebylionisłabiejwyposażeniodIberówczy
nagichCeltów,choćoczywiściesięodnichodróżniali.Wskładlekkozbroj-
nychHannibalazpewnościąwchodziliprocarzebalearscy(Plb.3.72.7),aleich
trzonstanowiliwłócznicy(dosłownienoszącywłócznię-uλογχοφόροι”:por.
3.72.7,3.73.7,3.83.3,3.84.14,3.86.4,3.92.9,3.94.3,3.101.5,3.113.6).Ponie-
ważPolibiusznawiązujetudorzymskichvelites,którzyzpewnościąposługiwa-
lisię-określanymiróżnymiterminami-oszczepami25,tomożliwe,żelekko-
zbrojniHannibalauzbrojenibyliwewłóczniesłużącedowalkiwręcz.Możeto
tłumaczyćichwiększąprzydatnośćniżvelites.Wichskładwchodzilinajpew-
niejNumidowie,gdyżtaknazywaPolibiuszwojskaMagona,którezastawiły
pułapkęnadTrebią(3.74.1)iwalczylizarównojakopiechota,jakikawaleria
(Plb.3.71.6).ZdrugiejstronyNumidowieniezostaliwymienieniwśródpie-
choty,którawrazzHannibalemwkroczyładoItalii(por.Plb.3.56.4),więc
możliwe,żePolibiusznazywasiłyMagonaNumidamiwprzekonaniu,żekawa-
lerianumidyjskabyłanajbardziejwartościowąichczęścią.Wcharakterzelek-
kozbrojnychmoglibyćtakżeszkoleniniektórzyIberowie,apóźniejwtejsamej
roliczęśćCeltów.
NaszczególnąuwagęzasługujekawaleriaHannibala,któraodegrałakluczo-
wąrolęnadTrebią,apotempodKannami.KartagińczykdoItaliiprzyprowa-
dziłwsumie6000konnych(Plb.3.56.4)izpewnościąwliczyćdonichnależy
zarównoNumidów,jakiIberów,gdyżpodKannamiHannibalwciążdyspono-
wałkawaleriąiberyjską(Plb.3.113.7),choćwówczaswspierałagojużpokaźna
kawaleriaceltycka.PonieważnadrzekąTicinusniebyłojeszczekawaleriicel-
tyckiej,toprawdopodobniesłowaPolibiuszaouokiełznanych,nieruchomo
stojących(στάσιμος)koniach”(3.65.6)formującychcentrum,zNumidamina
skrzydłach-dotycząwłaśniekonnicyiberyjskiej.PodobniepodKannami:
iberyjskakawaleriawrazzceltyckąustawionebyłynalewymskrzydle,Numi-
dowiezaśnaprawym(Plb.3.113.7).Numidowiezpewnościąstanowililekką
kawalerię,częściowowyposażonąwbrońmiotaną(por.Plb.3.71.10)iznani
bylizeswejumiejętnościmanewrowania(por.Plb.3.72.10i3.116.5).Można
sięjednakzastanawiać,czyuciężka”kawaleria-IberowieiCeltowie-rzeczy-
wiściedysponowałaciężkimuzbrojeniem:żadnaantycznakawalerianiepo-
sługiwałasięstrzemionami,więctylkowograniczonymstopniumożliwebyło
użyciejejjakosiłyprzełamującej,niemniejokreślenie,jakiegoPolibiuszuży-
wa,opisującIberównadrzekąTicinus-uστάσιμος”(tłumaczonejakoustojące
nieruchomo”)-sugerujeraczej,że-podobniejakwprzypadkupiechoty-
25uᾺKοντιστlς”:Plb.3.65.5;3.65.7por.10;3.69.8,11;3.72.2.uγροσφομὰχοι”:Plb.6.21.7;11.22.10;
15.9.9;15.12.3.
