Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
25
wnawiązaniudoideistarotestamentalnejmijasięzprawdąistanowipoważne
nadużycie.
4.ProblematykapokojuzapontyfikatuJanaXXIII
Zanimdoszłodopromulgacji11kwietnia1963r.encyklikiJanaXXIIIPacem
in
terris
(Opokojumiędzywszystkiminarodamiopartymnaprawdzie,
sprawiedliwości,miłościiwolności),pojawiłosięwielepropozycjizaprowadzenia
pokojunaświecie.Byłytomiędzyinnymi:pacyfizm,60dynamiczneujęciepokoju,
teologiawyzwoleniaczyteżkoncepcjasłusznejobrony.Spośródwyliczonych
koncepcjiwKościeleRzymskokatolickimprzyjętazostaładynamicznakoncepcja
pokojupowstałanafundamencieteologiipokojuzapoczątkowanejnapoczątkulat
sześćdziesiątychXXw.przezJoséComblina.Wedługtejteoriipokójniejeststanem
razosiągniętym,leczjestonwciążotwartymprocesem.Teoriakwestionujewojnę
sprawiedliwą
ze
względu
na
nowe
środki
techniczne
ze
szczególnym
uwzględnieniem
nieprzewidywalności
skutków
wojny
termojądrowej
oraz
prawomocnośćwojnyjakomoralniedopuszczalnegośrodkaobronypokoju.
Dozaistnieniapokojukoniecznesąnajpierwpodstawowekontaktyspołeczne
międzynarodami,(którepodobniejakpokójsąnieustannymprocesemiwymagają
ciągłejtroski),koniecznajestwzajemnaakceptacjaustalonegostanuposiadania
terytorialnego,gospodarczegoipolitycznegopaństw,współpracamiędzynarodami
orazposzanowaniepodstawowychprawnaturalnychdotyczącychczłowieka
ipaństwa,wszczególnościprawawolnościisprawiedliwości.Zdynamiczną
koncepcjąpokojuwiążesięzagadnienieingerencji,mającejswojeźródłowdoktrynie
humanitarnejinterwencji,61którachociażuznajesuwerennośćkażdegopaństwa,to
jednakponadniąstawiaposzanowanieprawigodnościosobyludzkiej,którejnależy
bronić.Wynikatozfaktu,żezapewnienieludziompodstawowychprawstanowi
gwarancjępokojuibezpieczeństwa.62
28października1958r.kolegiumkardynalskiezebranenakonklawewybrało
papieżemkard.AngeloGiuseppeRoncalliego,któryprzyjąłimięJanXXIII
i
rozpoczął
swój
pontyfikat
z
hasłem
„posłuszeństwo
i
pokój”.
Jedną
zcharakterystycznychcechposługiJanaXXIIIbyłatroskaopokójnaświecie.
Papieżgłosił,że„drogipokojusądrogamiBoga”.63Należywtymmiejscuzauważyć,
żeokrespontyfikatu„PapieżaPokoju”,toczasniezwykletrudnydlautrzymania
pokojunaświecie,czegoszczególnymprzykładembyłtzw.kryzyskubańskioraz
innelicznekonfliktyzbrojne,64atakżezwiązanyznimiwyścigzbrojeń.65
„Pokójnaziemi,któregowszyscyludziewszystkichczasówtakżarliwie
pragnęli,niemożebyćbudowanyiutrwalanyinaczej,jaktylkoprzezwierne
zachowywanieporządkuustanowionegoprzezBoga”.Przytoczonepierwszesłowa
zencyklikiJanaXXIIIPaceminterrisodsłaniajągłównątematykępapieskiego
60Zob.szerzej:M.Zięba,Kościółipacyfizm(w:)„TeologiaPolityczna”.1/2003-2004,s.7-15;J.Salij,
Wojnaopokój.Owojnieipokojuwidzianychoczamichrześcijanina.Kraków2003,s.29-35
61Zob.szerzej:J.Zajadło,Dylematyhumanitarnejinterwencji.Gdańsk2005
62Wzałożeniachdoktrynyhumanitarnainterwencjaniemogładotyczyćwewnętrznychsprawpaństwa
63W.Urban,JanXXIII(1958–1963)(w:)„PrawoKanoniczne.Kwartalnikprawno-historyczny”.7/1-2,
5-14/1964,s.8
64Por.R.Lusawa,Encyklika„Paceminterris”–GłosKościołaKatolickiegowsprawiepokojuz11kwietnia
1963roku(w:)„RocznikNaukowyWydziałuZarządzaniawCiechanowie”.2010,1-4,s.104-105
65Por.A.Gianelli,A.Tornielli,Papieżeawojna.OdpierwszegoświatowegokonfliktudoatakunaIrak.
Kraków2006,s.160-161
