Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
powierzonomupodczaswojnywroku424stanowiskostratega
nawyspieTazos.Fakt,żewezwanynapomocprzezstratega
ateńskiegowAmfipolis,Euklesa,spóźniłsięzodsieczą(ks.IV,rozdz.
104–105)zadecydowałojegodalszychlosach.Mówiotymwten
sposóbwksiędzeV,rozdział26:„Taksięzłożyło,żepomejstrategii
podAmfipolismusiałemdwadzieścialatspędzićzdalaodojczyzny.
Miałemwtedysposobnośćdokładniejśledzićwypadkizarówno
pojednej,jakipodrugiejstronie,anaskutekwygnania–szczególnie
postroniepeloponeskiej”.TakwięcprzezdwadzieścialatTukidydes
przebywałnaobczyźnie,częściowowTracji,częściowo
prawdopodobnienaPeloponezie.DoAtenwróciłdopieropowojnie;
otym,żebyłwAtenachwroku404,możnawnioskowaćnapodstawie
tego,żeoglądałresztkimurówłączącychAtenyzPireusem,
zburzonychprzezLizandrawroku404.
2
NaddziełemswoimpracowałTukidydesprzezcałeżycie.Przystąpił
doniego,jakmówisamwewstępie:„zarazzpoczątkiemwojny,
spodziewającsię,żebędzieonawielkaizewszystkich
dotychczasowychwojennajbardziejgodnapamięci”.Jużtopierwsze
zdanieWojnypeloponeskiejświadczyowielkościjejautora.
Tukidydesanieinteresują,takjakpoprzedników,czasyodległeczy
mityczne,októrychnicpewnegowiedziećniemożna:pragnie
onpoznaćczasysobiewspółczesneizrozumiećsenswielkich
wypadkówhistorycznych,wśródktórychprzyszłomużyć.
Odgraniczającsięwyraźnieoddawnychlogografów,wtensposób
ujmujeswestanowisko(ks.I,rozdz.22):„Jeślichodziosłuchaczy,
todziełomoje,pozbawionebaśni,wydaimsięmożemniej
interesujące,leczwystarczymi,jeśliuznająjezapożyteczneci,którzy
będąchcielipoznaćdokładnieprzeszłośćiwyrobićsobiesądotakich
samychlubpodobnychwydarzeniach,jakiezgodniezezwykłąkoleją
sprawludzkichmogązajśćwprzyszłości.Dziełomojejestbowiem
dorobkiemonieprzemijającejwartości,anieutworemdlachwilowego
popisu”.Istotnieteż,chociażmiędzynajwiększympoprzednikiem
Tukidydesa,Herodotem,aTukidydesemjestróżnicanajwyżej
dwudziestupięciulat,odnosisięwrażenie,jakbytobylipisarze
zdwóchzupełnieodmiennychepok.JeśliHerodotwidziałwhistorii
wielkiłańcuchwinikariustawicznespełnianiesięsprawiedliwości
