Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
CzęśćIInterwencjeanalizyprzypadków
silniejszymniżdotychczasnwpływielobbysyjonistycznegonapolitykęUSA”
iniepewnościązwiązanązkształtowaniemsięnowegoporządkumiędzynarodowe-
go.Werbalizującwistocieobawypaństwarabskich,Husajnoferowałalternatywę:
jeślipaństwatebędądziałaćwspólnieikonsolidowaćswojesurowcoweifinanso-
wezasoby,wówczasUSAbędąmusiałybardziejsięznimiliczyć3.Jednocześnie,
jakzauważająbadacze,towłaśnieutratadotychczasowejpozycjiiwpływów
ZSRRnaBliskimWschodziezachęcałairackiegodyktatoradowykorzystaniatego
nwakatupolitycznego”irealizacjiwłasnychambicjimocarstwowych4.
Czynniki,któreskłoniłyIrakdoagresjinaKuwejt,miałycharakterzarówno
geopolityczny,jakiekonomiczny.ZjednejstronyIraknigdyniepogodziłsię
zwyznaczonymiprzezWielkąBrytanięgranicamiKuwejtu.Arbitralnepowięk-
szeniew1923r.terytoriumKuwejtuodbyłosięm.in.kosztemdostępuIraku
doZatokiPerskiej(Irakowipozostawionezostałozaledwie26kmbagnistego
wybrzeża).Jużw1938r.IrakzakwestionowałgranicęzKuwejtem,aroszczenia
terytorialnenabrałynowejmocywrazzodkryciemnaobszarzeprzygranicznym
znacznychpokładówropy(złożeAr-Rumajla).Pouzyskaniuniepodległościprzez
KuwejtIrakkonsekwentniedomagałsięzwrotuterytoriówprzyznanychw1923r.
orazregularnieoskarżałKuwejtonnielegalnąeksploatację”przygranicznychzłóż
ropynaftowej(igazu).Zdrugiejstronysilnymimpulsemdoagresjibyłyproble-
myfinansoweIraku,będącewynikiemzmianykoniunkturynarynkunaftowym,
atakżedługówzaciągniętychpodczaswojnyzIranem(1980-1988).Wlatach
osiemdziesiątychXXw.nastąpiłaistotnazmianauwarunkowańnarynkuropy
naftowej,cowiązałosięztzw.trzecimszokiemnaftowym,przejawiającymsię
nagłymspadkiemcenropy.Odsierpnia1988r.emirKuwejtupodjąłdecyzję
ozwiększaniuwydobyciazespornychzłóżAr-Rumajla.Wydobyciezwiększały
teżZjednoczoneEmiratyArabskie(ZEA).Działaniate,osłabiająccenyropy,
uderzaływzadłużonąirackągospodarkę.
WażnąrolęwkalkulacjachHusajnacodopowodzeniadziałańzbrojnychode-
grałprzebiegkonfliktuiracko-irańskiego,wktórymtowłaśnieIrakuzyskałsze-
rokiewsparciezestronypaństwZachodu,wtymUSA,atakżeświataarabskiego.
Wpłynęłotonaprzekonanieirackiegodyktatoraojegowyjątkowości,jakrównież
potędzeIraku,którysystematyczniewyposażanybyłwnowoczesneuzbroje-
nie.Reżimzaciągnąłdotegopodczaswojnyzobowiązaniafinansowewzględem
Kuwejtu,któretrudnobyłomurealizowaćwnowychuwarunkowaniachrynku
naftowego5.
3
S.Telhami,ArabpublicopinionandtheGulfWar,w:S.A.Renshon(red.),ThePoliticalPsy-
chology…,op.cit.,s.187.
4S.J.Wayne,PresidentBush…,op.cit.,s.30-31.
5
Kuwejt,podobniejakinnepaństwaZatoki,wspierałfinansowoIrakpodczaswojnyzIranem.
Skutkiemtejwojnybyły:nadmiernierozbudowanaarmia,gospodarkaprzestawionanapotrzebywojenne,
zniszczonainfrastrukturaideficytrezerwfinansowych.PowojniełącznedługiIrakuopiewałynakwotę