Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KamilaPronińskaInterwencjawZatocePerskiejpierwszawojnaZachodupozimnejwojnie
Jużwmaju1990r.konfrontacjawZatocePerskiejwydawałasięprawdopodob-
nawzwiązkuzpostawąirackiegoprzywódcypodczasszczytupaństwarabskich
wBagdadzie.Husajnpotępiłpaństwa,któreutrzymywały,jaktwierdził,nsztucznie
niskącenęropy”,nsabotując”wtensposóbpogrążonąwkryzysiegospodarkę
Iraku6.Doeskalacjisporunatledochodówzesprzedażyropydoszłowpołowie
roku.Wlipcu,potymjakministrowieIraku,Kuwejtu,ArabiiSaudyjskiej,Kataru
orazZEAzgodzilisięnaograniczenieprodukcji,takbycenapowróciładopoziomu
18USDzabaryłkę7,Kuwejtoświadczył,żemożewycofaćsięzporozumienia.
StanowiłotosilnyimpulsdlawładzIraku,bywysunąćkolejneroszczeniawzglę-
demKuwejtu8.
Wtymokresieadministracjaamerykańska,zjednejstrony,zapewniałasojusz-
niczepaństwaZatokiPerskiejowsparciu,jeślipojawisiękoniecznośćichindywi-
dualnejbądźkolektywnejobrony.Zdrugiejstronypojawiałysięrozbieżnościcodo
jednoznacznościostrzeżeńwystosowywanychwzględemHusajna
9
,coskutkowało
słabościąprewencjiiodstraszania.
WojskaIrakugromadziłysięwzdłużgranicyzKuwejtemjużwlipcu1990r.,
abywkroczyćnajegoterytorium2sierpnia.Wciąguzaledwiekilkugodzinobrona
Kuwejtuupadła,aemiruciekł.Wojskairackierozpoczęłyokupację.Byłtozatem
npodręcznikowy”przykładagresjizbrojnejzakazanejzmocyprawamiędzy-
narodowego.Oficjalniewdniu8sierpniaIrakdokonałaneksjiKuwejtu.Działania
80mldUSD.M.Leśniewski,PustynnaBurza.WojnawZatocePerskiej1990-1991,w:A.Bartnicki,
ZarysdziejówAfrykiiAzji1869-1996,KsiążkaiWiedza,Warszawa1996,s.452.
6J.GrossStein,Threat-basedstrategiesofconflictmanagement:WhydidtheyfailintheGulf?,w:
S.A.Renshon(red.),ThePoliticalPsychology…,op.cit.,s.122.
7Wlatach1978-1981cenaropywzrosłaz14USDdo35USDzabaryłkę.Takistotnywzrostcen
ropydoprowadziłdoograniczeniapopytunaimportowanyzBliskiegoWschodusurowiec.Wlatach
1982-1985produkcjaspozaOPECznaczącosięzwiększyła(o6mlnbaryłekdziennie),coskłaniało
karteldorewizjidotychczasowejpolitykicenowej.Wsierpniu1985r.powiązanocenęropyzcenami
rynkuspot,aArabiaSaudyjskazdecydowałasięistotniezwiększyćprodukcję(o3mlnbaryłekdzien-
nie).Doprowadziłotododrastycznegospadkucen-poniżej10USDzabaryłkęwpołowie1986r.Pod
koniectegorokucenaropyosiągnęłapoziom18USDzabaryłkęido1990r.podlegaławahaniom(domi-
nowałtrendspadkowy).Szczegółowo:http://www.wtrg.com/oil_graphs/crudeoilprice8198.gif[dostęp:
05.06.2016].
816lipcaIrakzażądał2,4mldUSDrekompensatyzaropęwydobywanąprzezKuwejtzespornego
złożaoraz12mldUSDzastratyponiesionewwynikukuwejckiejnadprodukcjiiniskichcenropy.Co
więcej,domagałsiętakżeumorzeniadługuwwysokości10mldUSD,któryzaciągnąłwzględemKuwejtu
wokresiewojnyzIranem.ŻądaniaHusajnaobejmowałypozatymwydzierżawieniewyspyBubidżan-
największejniezamieszkanejwyspynależącejdoKuwejtu,strategiczniepołożonejwpółnocno-zachodnim
roguZatokiPerskiej,wbliskościportugłębinowegoUmmQasr.J.GrossStein,Threat-basedstrategies…,
op.cit.,s.121-123.
9AmerykańskaambasadorAprilGlaspiezapewniałapospotkaniuzHusajnem,żemaonintencje
pokojowegorozwiązaniasporu,alejednocześniesamaprzekazałamuinformację,żeUSAniebędąsię
wtrącaćwsporyterytorialnemiędzypaństwamiarabskimi,zgodniezinstrukcjami,jakieotrzymaliame-
rykańscydyplomacijużwlatachsześćdziesiątychXXw.WystępującwSenacie,ambasadortwierdziła
jednak,żewyraźnieostrzegałaHusajna,USAbędąbronićswoichżywotnychinteresównaBliskim
Wschodzie.Za:ibidem,s.125.
23