Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
HOniechsięświęciprawdaiprostota!
Wstań,biednyczłecze,idźiniegrzeszwięcej,
Niechciprzewodzimiłośćbliźnichzłota!”
(HChlebkamienny”)
Jeszczewięcejmożliwościwzakresiewyborustylistycznegowidać
wmianownikuliczbymnogiejrzeczownikówmęskich,gdziepiszący
wykorzystujeinwentarzdawnychwykładnikówformalnychrodzimych
iobcych–y,–i,–e,–a,używającform:anieli,wilcy,śpiewaki,ucznie,
sędzie,ojce,starce,króle,oszczerce,wodze,fundamenta,sakramenta,np.:
Rozkaż,niechbijądzwonyiniechbijądziała!
Niechwszysteknaródzbraciąnaczeleoraczą,
Radościąswąwybuchnie!Niechzradościpłaczą
Matki,OjceiStarceidziecinamała!
(HPomnikKościuszkinaWzgórzuWawelskim”)
Wbiernikuliczbymnogiejrzeczownikówmęskichwidaćpodobną
jakwmianownikuróżnorodnośćform:syny,pany,kapłany,mieszczany,
pastuchy,ojce,goście,sprawce,ucznie,np.:
Nieginienaród,coojceisyny,
Gdysprawawoła,wlotślepowawrzyny.
(HTrzysieroty”)
Archaicznakońcówkafleksyjnatrafiasięteżwnarzędnikuliczby
mnogiejrzeczownikówprzyjmującychpostać:apostoły,dymy,orkany,
pany,rody,sąsiady,tarasy,wozy,głowy,stopy,książęty,ramiony,namioty,
usty,np.:
Niebiosówjedwabskrzysiętakprzebłogo
Bojakbaldachimwznoszągoanieli
Psalmyśpiewając,nadgłowynaszemi
Jesteśmysami,pięknamaniebogo!
(HPieśńnadpieśniami”)
WidaćwreszcieużytekilkakrotnieprzezByrskiegodawneformy:
leciechorazuściech,np.:
WKahlenbergujakburzahufiecgnahusarii,
Byśmierćnakopiachzanieśćwbisurmańskieszyki;
Nabiesiadęsnadźlecąłorłyiorlikił
Wsercachmęstwapłomienie,wuściechimięMarii.
(HW250-lecieodsieczyWiednia”)
30
