Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wileńskiKrzysztofChodkiewicz,kiowskiAleksanderPiaseczyński,międyrzecki
AdamGrodiecki,marszałeknadwornylitewskiKazimierzLeonSapieha,
orazposłowie:podczaszykoronnyMikołajOstroróg,JanLeszczyńskiipod-
skarbinadwornylitewskiAntoniJanTyszkiewicz.Nieporozumienieudałosię
wtedyzażegnać.Nieudałosięjednakpowstrzymaćeskalacjikonflikturozpo-
czętejwmarcu1643roku,kiedyprzejętolistyM.Filonardiego,wktórych
miałonszkalowaćkrólajakoprotektoraDheretykówischizmatyków”
3.
Niewchocwdalszeszczegóływydarzeńpoprzedającychodwołanie
nuncjuszazPolski,wypadazwrócićuwagęnasłynnąmowęJ.Sobieskiego
skierowanądonuncjuszaM.Filonardiego,wktórejująłsięonzamajestatem
królewskim,wychwalającdostojeństwopolskiegomonarchy,porównanego
dokrólówSpartyidożyweneckiego:
NawetjeśliprześwietneStanyKoronyiWielkiegoKsięstwaLitewskiego
niewątpią,żeJaśnieWielmożnyiPrzewielebnyPan[MarioFilonardi-
T.Ch.H.],któryodprzeszłosześciulatpełninadworzeNajjaśniejszegoPana
iKrólanaszegoobowiązkinuncjuszaStolicyApostolskiej,poznałdokładnie,
jakurządonajestsławnaRzeczpospolita,ojczyznanasza,tojednakuważają,
żeniejestzbyteczneiterazpouczyćJaśnieWielmożnegoiPrzewielebnego
panaotym,coznanebyłojużwcześniejcałemuświatuinawetbudiłozawiść,
mianowicie,żeprzodkowienasiRzeczpospolitązbudowali,byżyliwniej
iobywatele,ibardoczujnistrażnicyprawiwolności,iwiernipoddani
swychkrólów.Kwitniewolność,achoćgdieindiejjestuciskana,Polacy
pielęgnują,anasikrólowieotaczająopieką.
NasikrólowiepoczytująsobiezachwałętakierządeniewolnymiPola-
kami,żewswymkrólestwieniepanami,aleraczejojcami.[…]
NicdlaPolakówniebyłobybardiejniegodneniżoddielenie(obyni-
gdysiętoniestało,ocopokorniebłagamyBogapotrzykroćnajlepszego
inajpotężniejszego)odKrólestwa-królewskiejgodności.Tennajświętszy
inierozerwalnyzwiązek,silniezaciśniętywęzełpozostałnamjakopamiątkapo
przodkach;niegodisięgorozłączać,arozerwaćgo-tozbrodnia.Niktteż
niesądi,abynawetprzytakiejsamejwolności,jakakiedyśpanowaławśród
Greków,czyteżwczasachnowożytnychuWenecjan,możnabyłoporów-
naćznaszymikrólamikrólówSpartyczyteżwspółczesnychnamdożów
Wenecji[podkr.-T.Ch.H.].Stwierdambowiem,żechoćpotęganaszych
władcówograniczonajestprawami,przewyższajednakpotęgętamtych.[…]
3T.ChyNczewSKa-HeNNel,Nuncjuszikról…,s.91-92
CZĘŚĆ
1
|16|
WOKÓŁIDEI,SYMBOLIIPRAKTYKI
WYBORU