Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wieluksiążątwRzeszyorazsojuszzAnglią.ZarównoFrancja,
jakiAngliachciałyzniszczyćdominacjęHolandiiwhandlumorskimiupo-
korzyćrepublikę,którastałasięnowymmocarstwem,przedewszystkimdięki
swoimmożliwościomfinansowym.Początkowowszystkoszłopomyślisojusz-
ników,zapowiadałasiękrótkakampaniawojskowa,armiafancuskabezprze-
szkódparławkierunkuAmsterdamu.JednakwHolandiidoszłodoprzewrotu,
któryodsunąłodwładyregentów,właobjąłWilhelmIIIjakostathouder.
Zdecydowanosięzerwaćtamy,armiafancuskamusiałasięszybkowycofać,
aAmsterdamiwielemiastholenderskichstałosięniedostępnychodstrony
lądu.Namorzujednakpołączonaflotafancusko-angielskaniemogłaso-
bieporadzflotąholenderskądowodonąprzezjednegoznajwiększych
admirałówwhistorii-MichielaA.deRuytera.Wlutym1674rokupod
naciskiemparlamentukrólangielskiKarolIIzawarłpokójzHolandią.Znik-
nęłamożliwośćinwazjiodstronymorza,flotafancuskabyłazbytsłaba
wkonfontacjizholenderską,nadodatekWilhelmIIIrozpocząłzsukce-
semprocesbudowaniapierwszejkoalicjiskierowanejprzeciwkoekspansji
LudwikaXIV.
PośmiercikrólawRzeczypospolitejzgłoszonotesamekandydaturyco
wpoprzednimbezkrólewiu.HabsburgowiewystawiliKarolaLotaryńskiego,
natomiastLudwikXIVudieliłpoparciaFilipowiWilhelmowi,księciuneu-
burskiemu,pozwoliłjednakpostawićswojąkandydaturęKondeuszowi,który
byłfaworytemJanaSobieskiego,zwycięzcyspodChocimia.ZbigniewWójcik
podkreśla,żeDterazcogorsza,nieokazywałzbytniegozapałudlaelekcji”
23
,co
jestzrozumiałewświetlesytuacjipolitycznej,wjakiejsięznalazł.Dyplomacja
fancuskawykazywałasiędużymniezdecydowaniem,jeszcze11majaposeł
fancuskibiskupmarsylskiToussaintdeForbin-Jansonformalniepoparł
kandydaturęksięcianeuburskiego,potemjednakspotkałsięzSobieskim
iudieliłrealnegopoparciajegokandydaturze,przekazującmupieniąde
przeznaczonedlaoficjalnegokandydataFrancji(najpierw9tys.,anastępnie
400tys.liwrów),którezostałyrozdanewostatniejchwiliwśródelekto-
rów.Trzebapodkreślić,żezpunktuwideniainteresuFrancjiJanSobieski
byłowielelepszymwładcą,niżbyłbynimKarolLotaryński.Zestawiając
wydarzeniazelekcjizgrąmocarstw,należywzasadiepowtórzyćwnioski,
jakiewynikałyzprzebiegupoprzedniejelekcji.Możnatylkozaobserwować,
żesytuacjaFrancjiw1674rokumiałaistotnywpływnajejzaangażowanie
podczastejelekcji,którebyłoowielemniejszeniżpoprzednio.
23Ibidem,s.21
CZĘŚĆ
1
|52|
WOKÓŁIDEI,SYMBOLIIPRAKTYKI
WYBORU