Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
NOWOCZESNOŚĆPOEZJI
dawnegowoluntaryzmu.WoladążybowiemdoDzapanowanianad
językiem”,natężasiłyJaażdojegomomentalnegowyskokuzuni-
fikującegostrumieniaznaków.Monstrualnąpotencjalnośćjęzyka
zastępujewretoryceBloomamorzetradycji,gotowezatopićzbyt
uległychpoetów.Możliwośćartykulacjiodrębnościpodmiotowej
stanowigłównezałożeniejegoantropologicznegoprojektu.Od-
różnieniesiępodmiotuniejestbeztroskopotraktowanąpotencjal-
nością,alekoniecznością:warunkiemprzeżycia.Szansąnaprze-
trwaniemająbyćtropyjęzykowe29.Retorykawujęciudekonstruk-
cyjno-poststrukturalistycznymzaprzeczamożliwościumieszczenia
podmiotuwjęzyku.AleBloom,odwołującysiędoinnejtradycji
myśleniaoretoryce,bliskiejBlumenbergowi(wprzypadkuBlu-
menbergaistotnyjestszkicOaktualnościretorykiwwymiarzean-
tropologicznym),traktujejąwłaśniejakosztukęobrony30.Przeko-
nującopiszeotejróżnicyAgataBielik-Robson:
Tymbowiem,cowyróżniatychdwóchostatnich[BlumenbergaiBlooma
–AK]spośródszkołydekonstrukcyjnej,jestnacisk,jakiobajkładąna
funkcjeretorykiwprocesiewitalnym,atymsamymnaswoistypod-
miotretoryczny,niebędącyczystymcogito,leczpodmiotemcielesnym,
cierpiącym,obdarzonymwolą,anadewszystkowoląprzeżycia.Ruch
tropówniejestwięcswobodnymfluxwewnątrztekstualnym,wywoła-
nymniestabilnościąpiśmiennegosignifiant,leczstrategiąobliczonąna
maksymalizacjępewnościwświeciezasadniczoniepewnymizagraża-
jącymegzystencjiczłowieka31.
29DSątylkodwiemożliwości–piszeBloom–albowoliudajesięprzyjąćfor-
męaktuwerbalnegoistaćsięfigurąetosu,albonieudajesię,awówczasprzeja-
wiasięonajakopragnieniewysłowienia,czylijakofigurapatosu.Takczytak,trop
jestprzedewszystkimfigurąwoli,aniefigurąwiedzy”.H.Bloom,WallaceStevens:
ThePoemsofOurClimate,s.393.Cyt.za:A.Bielik-Robson,Duchpowierzchni.
Rewizjaromantycznaifilozofia,Kraków2004,s.321.
30Zob.A.Lipszyc,Międzyludzie.KoncepcjapodmiotowościwpismachHarolda
Bloomaznieustaj!cymodniesieniemdopodmiotoburstwa,Kraków2004,s.145.
31A.Bielik-Robson,Duchpowierzchni...,dz.cyt.,s.166.
