Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wołanieoprawoisprawiedliwość...
Zokresunowoasyryjskiegozachowałsiędokument,któryilustrujejeszczeinny
sposóbzabezpieczeniasięnawypadekbrakupotomstwa.Tymrazemchodziosytuację,
gdymałżonkaniemożedaćsynamężowi:
JeśliSubijetuniezajdziewciążęinieporodzi,nabędziesłużebnicęnaswoje
miejsceidawswymzastępstwie,atawydanaświatsynów.Synowiebędąjej
synami.Jeślilubisłużebnicę,zatrzymają.Jeślijejnielubi,sprzedają.
Kontraktprzewidywał,żewprzypadkubrakunaturalnegopotomstwa,Subijetu
dostarczyswemumężowiniewolnicę,zktórąonspłodzipotomków.Ciostatnibędą
uważaniprawniezasynówSubijetu.Tapraktykabyłarozpowszechnionanacałym
starożytnymBliskimWschodzie
67
.
Społeczeństwostarożytnemiałostrukturępatriarchalną.Takżemałżeństwoiro-
dzinamiałycharakterpatriarchalny.Bezwzględniedominowałwniejmążiojciec
rodziny.Każdezmałżonkówmiałoinnyzakresobowiązkówiodmiennestanowisko
wmałżeństwieirodzinie.Dominującapozycjamężczyznyprzejawiałasięnawielu
płaszczyznach.Tylkoonmógłmiećopróczprawowitejmałżonkitakżelegalnenałoż-
nice,którymibyłyzazwyczajniewolnice.Dzieci,któremiałztyminiewolnicami,mógł
uczynićswymiprawnymispadkobiercaminarównizdziećmi,któreposiadałzeswą
prawowitąmałżonką(§170).Akadyjskieradymądrościprzestrzegałyjednakmężów
przeddawaniemswymniewolnicomzbytwielkichuprawnieńwdomu,abyniepoczuły
sięonezbytpewnymisiebie:
Nieszanujniewolnicywswoimdomu,
takjakżonaniechonanieopanujetwojejsypialni...
Gdydziejecisięźle,niewydźwigniecięztwegonieszczęścia,
wwaszychsporachbędzieciwymyślać,
cześćiuległośćnieistniejądlaniej68
Podstawowymiobowiązkamiżonybyławiernośćigospodarność.KodeksHammura-
biegoprzewidywałsurowekaryzacudzołóstwomałżonki:razemzcudzołożnikiembyli
związaniiwrzucenidowody,jednakżemążmógłdarowaćswejżonie129).Znamienne
przepisywtejmateriiprawaśrednioasyryjskiego:zacudzołóstwotakżegroziłakara
śmierciobuwinnym(Tab.A,§13),alejeślimężczyznaniewiedział,żemadoczynienia
67
Ibidem,s.308-309.
68
Akadyjskieradymądrości,[w:]Babilońskaliteraturamądrości,op.cit.,s.84.
116