Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CzęśćI.RozdziałI.BliskiWschód.B.Myśliinstytucje...
Powyższykontraktmałżeńskinosiwszelkiecechyumowykupna-sprzedaży.Wy-
stępująwłaściciele,kupujący,podanajestcenakupnaiwymienieniporęczyciele.
JakważnebyłozawarciemałżeństwadlaludzistarożytnegoBliskiegoWschodu,
świadczyjedenzprzepisówKodeksuHammurabiego.Wsytuacji,gdyzmarłojciecrodzi-
ny,awiększośćjegosynów,zwyjątkiemnajmłodszego,jużsięożeniła,braciadokładali
dojegoczęścizdziedzictwasumęnaufundowaniemupodarkuswadziebnego(§166).
Małżeństwoposiadałoformękontraktucywilnego,cobyłopowszechnieakcepto-
wane,zewzględunajegogłównycel:spłodzeniepotomstwa.Prokreacjabyłabowiem
zasadniczymigłównymmotywemzawieraniazwiązkówmałżeńskich.Uważano,
żebogowiebłogosławiąmałżonkomlicznympotomstwem.Wewspominanejwcześniej
LegendzieoKereciemotywtenwystępujejakozasadniczyceldziałaniagłównegobo-
hatera.Napoczątkuopowiadania,gdyKeretdowiedziałsięoutraciecałejswejrodziny,
wzburzony,zalewającsięłzamiudałsiędoswejkomnaty,gdziewkońcuzasnął.Weśnie
ukazałmusiębógEl,pytającopowodyrozpaczyKereta.Elpróbowałgopocieszyć
ofiarowującmukosztownepodarki.Keretodpowiedział,żeniepotrzebujetego,apra-
gniejedyniepotomstwa.ProsiłwięcbogaEla,abymógłspłodzićsynówipomnożyć
potomstwo.EldopomógłKeretowiidziękiwskazówkomboga,Keretzdobyłnowążonę
idoczekałsięlicznegopotomstwa
64
.WpochodzącejtakżezUgaritLegendzieoDanielu
iAqhacie,tytułowyDanielcierpiał,ponieważniemógłdoczekaćsiępotomka.Ztego
powoduprzezsześćdnijadłboskielekarstwoipiłleczniczynapój.Posiedmiudniach
zlitowałsięnadnimBaaliprosiłEla:nPobłogosławgowięc,oBykuElu,mójojcze,dajmu
siłę,oStworzycielustworzeń,abymiałwdomusynaipotomkawswoimpałacu”
.Elwy-
słuchałprośbyBaalaipobłogosławiłDanielowi.WkrótcenarodziłsięmusynAqhat
65
.
Spłodzeniepotomstwabyłonajważniejsząwartościąicelem,dlaktóregozawierano
małżeństwo.Gdyjednakmałżonkaniedawałaupragnionegopotomka,amążzmarł,
czynionowszystko,abybrakowipotomstwazaradzićwinnysposób.Wsytuacji,gdymąż
zmarł,anieudałomusięwzbudzićpotomstwazażycia,prawośrednioasyryjskieprze-
widywałopoślubienieprzezwdowęjednegozbracizmarłegomęża,któregowskaże
teść.Mogłateż,jeślitegochciała,poślubićteścia(Tab.A,§33).Byłototzw.prawolewi-
ratu.Nawiązujedoniegotakżeinnyprzepisśrednioasyryjski,któryupoważniałżonę
zmarłegomężadopoślubieniasynaswegomężazpoprzedniegomałżeństwa,jeśliten
osiągnąłwymaganywiek10lat.Jeślitakiegowiekunieosiągnął,wówczasojciecwdo-
wymiałwybór,mógłdaćswejcórcemałoletniegosynajejzmarłegomężaluboddać
podarekswadziebnyiwycofaćswącórkęztejrodziny(Tab.A,§43)
66
.
64
W.Tyloch,OdkryciawUgarit...,op.cit.,s.61-62.
65
Ibidem,s.69-70.
66
E.Lipiński,Prawobliskowschodnie...,op.cit.,s.185,189.
115