Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przedmowa
PoniższadebatapomiędzyDanielemDennettemiGregiemCaruso,
dotyczącawolnejwoli,odpowiedzialnościmoralnejorazkary,jest
zaciekłaiporywająca.Zachwycikażdegoczytelnika
zainteresowanegotym,coprzełomowegodziejesięobecnie
wfilozoficznejdyskusjinatematwolnejwoli.Oferujewiele
zarównonowicjuszom,jakizaprawionymwbojachweteranom.
Niniejszadebatastanowidoskonałewprowadzeniedotematu
izwracauwagęnadetalekwestionowanychstanowisk,pomijane
przezinnych.
Carusotoinkompatybilistawodniesieniudowolnejwoli
ideterminizmu.Jeślideterminizmjestprawdziwy,toistnieją
okoliczności,nadktóryminiemamykontroli,zdarzeniawodległej
przeszłościiprawaprzyrody,któredeterminująprzyczynowo
wszystkienaszedziałania.Inkompatybiliścitwierdzą,
żetowykluczałobywolnąwolę.Wśródinkompatyblistów
znajdziemytakich,którzyutrzymują,żedeterminizmjestfałszywy
iposiadamywolnąwolę–tolibertarianie–itakich,którzy
twierdzą,iżdeterminizmjestprawdziwyinieposiadamywolnej
woli–tosceptycywzględemwolnejwoli.Dennettopowiadasię
zakompatybilizmemwolnejwoliideterminizmuorazuważa,
żeposiadamywolnąwolę.Carusoargumentuje,iżnie
posiadalibyśmywolnejwoli,jeśliświatbyłbydeterministyczny,
atakżejeślibyłbyonindeterministyczny–choćbywtakisposób,
jakświatopisująniektóreinterpretacjemechanikikwantowej.
CarusoiDennettznajdująsięwięcpoprzeciwnychstronach
tradycyjnegopodziału–Dennetttokompatybilistaiuważa,
żeposiadamywolnąwolę,aCarusotoinkompatyblistaorazsceptyk
względemwolnejwoli.
Istniejerównieżkwestiapojęciowadotyczącatego,wjakisposób
„wolnawola”powinnabyćzdefiniowana,dzielącaDennetta
iCaruso.Dennettjestznanyztego,iżzalecaużywanie„wolnej
woli”wtakisposób,abysłowotoodnosiłosiędowolnejwoli,
