Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
donosząmedia–28milionówAmerykanównieznainstytucjipłatnego
urlopuwypoczynkowego.Zdrugiejstrony,whołdującejochroniezatrud-
nieniaEuropieistniejąmniejszenierównościspołeczne,mimowyższego
bezrobocia.Dlategorównieprzekonującobrzmiąteargumenty,zktórych
wynika,żeprawowinnoprzedewszystkimzmniejszaćnierównościspo-
łeczne,nawetkosztemwolności.Zmniejszanieróżnićspołecznychpoprzez
interwencjęprawaprzynosibowiemostatecznietenskutek,żesumawolno-
ściwszystkichczłonkówwspólnotyjestwiększa,niewspominającowielu
innychpozytywnychelementachistotnychdlajakościżycia.Wtymzakresie
odsyłamzkoleidoznanejanalizyR.WilkinsonaiA.Pickett
2
0
Namarginesiemożnadodać,żeanalizahistoryczno-psychologiczna
dowodzi,iżbywałyitakieokresywhistoriiludzkości,wktórychwolności
dlaznakomitejwiększościludziniebyło.Mimotoichżycie–przynajmniej
wsferzepsychicznej–byłonaswójsposóbbardziejsatysfakcjonujące.
WklasycznymdzieleE.Frommadotyczącymm.in.związkówwolności
zosamotnieniemwskazujeon,żebrakświadomościwłasnejodrębności
ipodmiotowościludziwśredniowieczumiałtenskutek,żeludzieczulisię
silniejzesobązwiązani.Niecierpielizpowodubrakuwolności,bowiem
obcyimbyłindywidualizminiewiedzieliczymjestwolność
3
0
Wracającjednakdoczasówwspółczesnych,widać,jakróżnierozumia-
nawolnośćprzynosiróżneefekty.Dlatego,pisząctąksiążkę,niezajmuję
definitywnegostanowiskacodospołecznieefektywnejkoncepcjiwolności.
Zapewnejesttak,żezuwaginamojewychowanieweuropejskiejkulturze
kontynentalnej,wwiększymstopniuskłaniamsiękudowartościowaniu
bezpieczeństwasocjalnego.Wkonsekwencjimamniewątpliwątendencję
dopostrzeganiawolnościwsposób,wktórymjedniludziemogąbyćzo-
bowiązywaniprzezprawodourealnianiawolnościinnych(np.obciążenia
pracodawcywobecpracowników).Aleteżniejestemzamkniętynalibe-
ralnąperspektywęwolności,zwłaszczażemaonawidoczneempiryczne
iintuicyjneatuty.Jejobiektywnaocenawymagakwalifikacjibadawczych
lubdoświadczeń,którychwdostatecznejilościnieposiadam.
Jednak,opisującaksjologięobowiązującegoprawapracy,muszęprzy-
jąćtaką,jaką–jaksięwydaje–przyjąłpolskiustrojodawca,akonsekwent-
nieiustawodawca.Tylkowtedywywódjestwyrazistyispójny.Wyrażam
zresztąpogląd,żeustawowegoprawapracyniedasięwyjaśnićliberalnie.
2
R.Wilkinson,A.Pickett,Duchrówności,Warszawa2011.
3
Por
.E.Fromm,Ucieczkaodwolności,Warszawa2001,s.54–56.
16
