Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
CzęśćI.Społecznyustrójpracy
Wewcześniejprowadzonychbadaniachwyrażałemprzekonanie,
żewiększeznaczeniedlanaukiprawapracymakwestiaprawadopracy,
któregozresztąniemogłempodobniejakwiększośćdoktrynyodnaleźć
wsystemieprawa.Wpodobnymkierunkuszłytakżebadaniainnychauto-
rów
7
.Problematykęwolnościpracypostrzegałembowiemtakjakznakomita
większośćnauki.Ograniczałemdozakazupracyprzymusowej,zakazu
ograniczaniadostępudopracyprzezpaństwoorazaktywnejpolitykiza-
trudnieniaikreowaniamiejscpracy.Tyletylko,żenieumniejszającwagi
takiegopodejściamaonoznikomeznaczeniedlaanalizycharakterupraw-
negorelacjinaliniipodmiotzatrudniającyosobapracująca.Spójrzmyna
dwaprzykłady.
Zakaznieuzasadnionegoograniczaniadostępudozawodu(art.10
k.p.),atymsamymdopracy,jestprzedewszystkimzagadnieniemzesfery
ochronyprawosóbtrzecichlubinteresupaństwa(choćnietozagadnienia
rozłączne).Bezpieczeństwoosóbkorzystającychzczyjeśpracyuzasadnia
np.wprowadzenieograniczeńwzakresiedopuszczalnościwykonywania
zawodulekarzalubpilota.Zkoleiwzględybezpieczeństwawspólnoty
politycznejuzasadniająograniczeniadostępnościpracywsłużbachpub-
licznych.
Niecoinaczejwyglądakwestiazakazupracyprzymusowej.Jestona
bowiemelementemogólnejwolnościczłowiekaorazochronyjegogodności
osobowej.Skoroczłowiekjestwolny,tocodozasadyniewolnogozmu-
szaćdoniczego,wtymdopracy.Choćtakjakżadnawolnośćniejestabso-
lutna,takwolnośćodpracyprzymusowejrównieżniejestnieograniczona.
Wstanachnadzwyczajnychczłowiekmożebyćdopracyprzymuszony.
UPracą”jestnp.wykonywanieobowiązkówzzakresuobronności,doczego
zmuszonymożebyćkażdyczłonekwspólnotypaństwowej.Ategotypu
pracaczasemprzybierającaformęsłużbymożemiećmiejscetakżewcza-
siepokoju.Pracąprzymusowąjestpracarecenzentawpostępowaniach
wprzedmiociestopniitytułunaukowego,skororecenzentwyznaczany
jestdecyzjąadministracyjnąradwydziałówlubstosownejkomisji.
Wskazanewyżej,idominującewliteraturze,aspektywolnościpracy
mająznaczenieprzedewszystkimwertykalne,tj.odnosząsiędorelacji
człowiekpaństwo.Topaństwomabyćwstrzemięźliwewstosowaniu
7
Przykłademposzukiwańprawadopracywceluuzasadnieniaochronyprzedwypowie-
dzeniembadaniaW
.Sanetry;por.W
.Sanetra,Ustrojoweuwarunkowaniaochronytrwałościstosunku
pracy(w:)G.Goździewicz(red.),Ochronatrwałościstosunkupracywspołecznejgospodarcerynkowej,
Warszawa2010,s.56–57.
24