Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wolnośćwypowiedzi
29
PodstawowychUniiEuropejskiej37orazpodobnepostanowieniaobecnewinnych
dokumentachmiędzynarodowych,tj.wAmerykańskiejDeklaracjiPrawiObo-
wiązkówCzłowiekazdnia2maja1948r.38,wAmerykańskiejKonwencjiPraw
Człowiekaz22listopada1969r.39,wAfrykańskiejKarciePrawCzłowiekaiLudów
z26czerwca1981r.40,wArabskiejKarciePrawCzłowiekaz22maja2004r.41,
wKonwencjioprawachdzieckaz20listopada1989r.42,wKonwencjiNarodów
Zjednoczonychoprawachosóbniepełnosprawnychz13grudnia2006r.43
Wynikaztego,żeprocesregulowaniawolnościwypowiedziskładasięzawsze
zelementówuniwersalnych,awięcustaleniakatalogupodmiotów,którymona
przysługuje(nkażdy”
,nkażdyobywatel”
,nczłowiek”),określeniajejtreści(nprawo
dowolnościopiniiiwyrażaniajej”
,nprawodoswobodnegowyrażaniaopinii”
,nwol-
nośćwyrażaniaswoichpoglądów”)iustanowieniajejograniczeń(np.noileprzez
tonienaruszaprzepisówprawa”
,nmożepodlegaćtakimwymogomformalnym,wa-
runkom,ograniczeniomisankcjom,jakiesąprzewidzianeprzezustawęiniezbęd-
newspołeczeństwiedemokratycznym”).Świadczytooprzyjęciuuniwersalnego,
ogólnegomodeluochronywolnościwypowiedzi,którywrazzrozwojemcywiliza-
cyjnympodlegajednakpewnejewolucji.Przykłademnatosąchociażbywymie-
nionewpowyższychaktachprawnychrozmaiteformyprzekazuwypowiedzi,takie
jaksłowo,pismo,druk,zgromadzenia,pochody,manifestacjeczywreszciemedia.
Ustaleniatepozwalająnastwierdzenie,żetakszerokieunormowaniewolności
wypowiedzipowodujepewnezróżnicowaniewsposobiejejopisywania.ArturBił-
gorajskinazywatenprocesnklasyfikacjąwolnościwypowiedzi”44,H.Zięba-Załucka
37Artykuł11KartyPrawPodstawowychUniiEuropejskiejstanowinatomiast,żekażdymaprawo
dowolnościwypowiedzi,któreobejmujewolnośćposiadaniapoglądóworazotrzymywania
iprzekazywaniainformacjiiideibezingerencjiwładzpublicznychibezwzględunagranice
państwowe.Ponadtoszanujesięwolnośćipluralizmmediów.Artykuł52Kartystanowi,że
wszelkieograniczeniawkorzystaniuzprawiwolnościmusząbyćprzewidzianeustawąiszanować
istotętychprawiwolności.Ograniczeniasąmożliwe,alewyłączniewtedy,gdysąkonieczne
irzeczywiścierealizująceleinteresuogólnegouznawaneprzezUnięlubwynikajązpotrzeby
ochronyprawiwolnościinnychosóbzzastrzeżeniemzasadyproporcjonalności.Zob.Karta
PrawPodstawowychUniiEuropejskiej2007/C303/01(Dz.U.UE.C.z2007r.nr303,poz.1,zezm.).
38AmerykańskaDeklaracjaPrawiObowiązkówCzłowieka,uchwalonaw1948r.wBogocie,
online:hrlibrary.umn.edu/oasinstr/zoas2dec.htm(dostęp:11.08.2016).
39AmerykańskaKonwencjaPrawCzłowiekauchwalona22listopada1969r.wSanJose,online:
hrlibrary.umn.edu/oasinstr/zoas3con.htm(dostęp:11.08.2016).
40AfrykańskaKartaPrawCzłowiekaiLudówuchwalona26czerwca1981r.wNairobi,online:
www.achpr.org/instruments/achpr/(dostęp:11.08.2016).
41ArabskaKartaPrawCzłowiekauchwalona22maja2004r.wTunisie,online:hrlibrary.umn.edu/
instree/loas2005.html?msource=UNWDEC19001&tr=y&auid=3337655(dostęp:11.08.2016).
42KonwencjaoprawachdzieckaprzyjętaprzezZgromadzenieOgólneONZwNowymJorku
dnia20listopada1989r.(Dz.U.z1991r.nr120,poz.526,zezm.)
43KonwencjaoprawachosóbniepełnosprawnychsporządzonawNowymJorkudnia13grudnia
2006r.(Dz.U.z2012r.poz.1169,zezm.).
44Zob.A.Biłgorajski,Granice…,s.79.
