Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Jeszczerazowolnościzabudowy
17
elementemjestwolnośćprawniechroniona,anormyprawnewyzna-
czającewolnościprawniechronionestanowiąśrodekochronyfaktycz-
nejwolnościjednostki14.Mówisięokorelacjiwolnościprawniechro-
nionejizakazuingerencjiwsferęobjętąwolnością15.
Indywidualistycznyizwiązanyzprawnonaturalnympojmowa-
niemprawczłowiekaiobywatelacharakterprawwolnościowychde-
klarujeKonstytucjaRzeczypospolitejPolskiejzdnia2kwietnia1997r.
(Dz.U.Nr78,poz.483,zezm.)wart.30,stanowiącym,żeUprzyrodzona
iniezbywalnagodnośćczłowiekastanowiźródłowolnościiprawczło-
wiekaiobywatela.Jestonanienaruszalna,ajejposzanowanieiochrona
jestobowiązkiemwładzpublicznych”.Samaustawazasadniczawymu-
szazatemzweryfikowaniestanowiska,wmyślktóregoźródłempraw
podmiotowychjestwyłącznieprawoprzedmiotowe16.Zkoleiochronę
prawwolnościowych–obokwyraźnejregulacjiart.31KonstytucjiRP17–
wyprowadzasięzkonstrukcjidemokratycznegopaństwaprawnego
(art.2KonstytucjiRP)18.
AkceptowanawKonstytucjiRPinawiązującadoosiągnięćosiem-
nastowiecznejmyśliopaństwieiprawiekoncepcjawolnościjednostek,
którątworząprzesłankiuwzględniającedwoistośćnaturyczłowieka
jakoistotyautonomicznejibędącejjednocześniebytemspołecznym–
tj.:wolnośćwyboru(decydowania),nieszkodzenieinnymwtokure-
alizacjiwłasnychdecyzji(ponieważ–zgodniezzasadąrówności
14
TakprawawolnościowedefiniujeK.Wojtyczek,Graniceingerencjiustawodawczejwsfe-
ręprawczłowiekawKonstytucjiRP,Kraków1999,s.24–25.
15
Zob.T.Stawecki,P.Winczorek,Wstępdoprawoznawstwa,wyd.4popr.iuzup.,War-
szawa2003,s.76.RównieżworzecznictwieSąduNajwyższegoakcentujesię,że
wolnośćjednostkimożnaokreślićjakomożliwość(niezależność,swobodę)podej-
mowaniaprzezczłowiekadecyzjizgodniezwłasnąwolą–zob.uchwałaSNzdnia
13marca1990r.,VKZP33/89,OSNIKW1990,nr7–12,poz.23.
16
Zob.P.Tuleja,StosowanieKonstytucjiRPwświetlezasadyjejnadrzędności(wybranepro-
blemy),Kraków2003,s.123–124.
17
Wedługart.31KonstytucjiRPwolnośćczłowiekapodlegaochronieprawnej,każdy
jestobowiązanyszanowaćwolnościiprawainnych,nikogoniewolnozmuszaćdo
czynieniatego,czegoprawomunienakazuje,ograniczeniawzakresiekorzystania
zkonstytucyjnychwolnościipraw–któreniemogąnaruszaćistotywolnościipraw–
mogąbyćustanawianetylkowustawieitylkowtedy,gdysąkoniecznewdemo-
kratycznympaństwiedlajegobezpieczeństwalubporządkupublicznego,bądź
dlaochronyśrodowiska,zdrowiaimoralnościpublicznej,albowolnościiprawin-
nychosób.
18
Zob.wyrokTKzdnia25listopada1997r.,K26/97,OTK1997,nr5–6,poz.64;orze-
czenieTKzdnia19listopada1996r.,K7/95,OTK1996,nr6,poz.49;Z.Duniewska,
Zasadademokratycznegopaństwaprawnego[w:]M.Stahl(red.),Z.Duniewskaetal.,
Prawoadministracyjne.Pojęcia,instytucje,zasadywteoriiiorzecznictwie,Warszawa
2000,s.92.
