Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
J.Żychowski,WpływmasowychgrobówzIiIIwojnyświatowejnaśrodowiskoprzyrodnicze,
Kraków2008,ISBN978-83-7271-464-0,©byWNUniwersytetuPedagogicznego2008
naotwartychprzestrzeniachjestsuchylublekkozawilgocony,jaknp.poddęba-
miwRajbrocie.
DolneczęścikarpackichstokówzajmujągrobywŁużnej,Hunkowcach
iRymanowie.TylkowLeskudużykirkutciągniesięodwierzchowinypo
dnodolinylubwinnymmiejscusięgakrawędziprogu.Podłożegrobówpołożo-
nychnastokachozmieniającychsięnachyleniachwŁużnejiHunkowcachto
płytkiepokrywygliniastezdużązawartościągruzuskalnego.Natomiastcmenta-
rzewLeskuiRymanowiezałożononapylastychiciężkichglinachozróżnicowa-
nejmiąższości.Podtymigrobamiwodagruntowazaleganagłębokościkilku
metrów.Próbkiztychmiejscpobieranowdolnejczęścicmentarzy.
Wbadaniachuwzględnionotakżegrobyzlokalizowanenalokalnychspłasz-
czeniachstoków,np.nacmentarzuwNowymŻmigrodzieorazdwamasowegro-
bywDukli.ObasąsiadującepochówkiżołnierzyzIiIIwojnyświatowejwDukli
leżąponiżejparafialnegocmentarza.PonadtocmentarzzIwojnypołożonyjest
częściowowliniispływuwodyzgrobuzIIwojny.Terenokalającytegrobyjest
mocnoprzekopanywzwiązkuzbudowącmentarzyidrogidojazdowej.Wpodło-
żu,podczasprowadzonegowykopu,natrafiononawymieszanyzciężkąglinągruz
budowlany.PowierzchniamasowegogrobuzIIwojnypodzielonajestnakwate-
ryipokrytadrobnymżwirem,natomiastnagrobiezIwojnydominujetrawnik.
WspomnianygróbzIwojnywNowymŻmigrodzieumiejscowiononaskrajucmen-
tarzaodstronyłagodniewznoszącegosięstoku.Taczęśćcmentarzależynaspłasz-
czeniu,któreprzechodziwkierunkuzachodnim,czylidrogiJasło–NowyŻmigród,
wpierwwstokomałym,anastępniewiększymnachyleniu.Podłożetegocmenta-
rzatoglinaśrednia,zlicznymiokruchamipiaskowca.Wokresachbezopadowych
jestonasuchaitwarda.
Analizyprowadzonorównieżwmasowychgrobachpołożonychnazaprożu
progu,wróżnejodległościodjegokrawędzi,wPustkowie,Rzeszowie,Baligrodzie
inacmentarzuwNiedzieliskach.Ponadtopróbkipobranojeszczeznajniższej
kwaterymasowegogrobu,wdnieokresowoodwadnianejdoliny,rozcinającej
osuwiskoweczołoproguwyższejterasyDunajcawZbylitowskiejGórze.Górna,
pylastaczęśćprofilupionowegopodłożategodnajestpodścielonazawodnionym
żwirkiem.Natomiastmasowypochówekżołnierzyradzieckichpoległychwczasie
wojnyipolskichpoległychwwalkachzoddziałamiUPA,usytuowanonazapro-
żuwysokiejczterometrowejterasyHoczewki.Poległychzakopanozatemwma-
dach.Powierzchniępochówkupodzielonobetonowymimurkaminakwatery,które
następniewypełniononawiezionąśredniągliną.ZkoleicmentarzwNiedzieliskach
leżynapiaszczystejrówninieopadającejpółtorametrowymprogiemwkierun-
kudrogiizabudowy.Poziomzwierciadławodywstudninatymcmentarzuza-
leganagłębokościokoło2mipodnosisięnawysokośćprzedpolategoprogu.
Trumnyzakopujesięwtychwarunkachnagłębokościokoło1,5m.Środowiskopo-
chówkujestzatemczęstozawilgoconezewzględunawystępowaniewpiaskach
wódkapilarnych.Natomiastmasowegrobyżołnierzyradzieckichzlokalizowa-
nonazalesionejpiaszczystejrówninie,rozciętejwciosemdrogowymwpobliżugro-
buprochówwPustkowieorazwysokiejpiaszczystejterasieWisłokawRzeszowie.
Kwateryobugrobówwyznaczająbetonowemurkiwypełnionelokalnympiaskiem.
GłębokiewcięciedrogowewPustkowieorazzaprożeproguwRzeszowiewyklu-
czająwysokipoziomwodygruntowej.
31