Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
J.Żychowski,WpływmasowychgrobówzIiIIwojnyświatowejnaśrodowiskoprzyrodnicze,
Kraków2008,ISBN978-83-7271-464-0,©byWNUniwersytetuPedagogicznego2008
Prowadzonebadaniadotyczyłytakżemasowychgrobówwystępującychna
rozległychterasachrzecznychwTarnowie-ChyszowieiOświęcimiuoraznarów-
niniePłaskowyżuKolbuszowskiegowBorzekołoGłogowa.Środowiskotychte-
rasjestbardzozróżnicowanewprofilupionowymorazprzestrzennie.Wgórnych
częściachichpionowychprofiliwystępująglinypylastewTarnowieorazczarne
ziemie,zdużąilościąpróchnicyibiałymiprzebarwieniami,prawdopodobnie
związanymizniedopalonymifragmentamikościwOświęcimiu.Wodygrunto-
wezalegająpłytkowtychterasachrzecznych.Częstoichzwierciadłopodnosisię
wrazzpoziomemwodywrowachodwadniającychbadanyteren.Uwzględniony
wtychbadaniachmasowygrób3000ŻydówleżywlasachBoru,napiaszczystej
równinie,nieopodaldrugiegopochówkupołożonegonastokachwydmy.Miejsce
pochówkuopasanejestbetonowymmurkiemwysokościokoło20cm,wewnątrz
któregoposadzonoozdobnekrzewy.Piaskiwgórnejczęścipionowegoprofilumają
zabarwieniebrunatne,wskazującenaudziałminerałówilastych,któreprzecho-
dziniżejwpopiel,anastępnieprzyjmujezłotykolorczystychpiasków.Nieopodal
tegogrobu,wodległościod8mdo20m,wykopanopłytkirówodwadniający
badanyteren.Wodagruntowazalegazatemtutajpłytko.
DoporównańwybranonaturalnezagłębienieterasyRaby,wmiejscuprowa-
dzonejleśnejszkółki,położonejnaskrajulasuwBaczkowie.Badanyterenjest
okresowozalewanywodą.Natomiastpodczassuszypodłożebyłolekkowilgotne.
Wgórnejczęścijegopionowegoprofilupiasekmiałkolorbrunatny,któryponi-
żejgłębokości10cmprzechodziłwżółty.Badanepodłożeporośniętebyłodużą
ilościąmchuorazsadzonkamidrzewikrzewów,np.wilczejjagody.Środowiskaba-
danegomiejscaporównawczegoorazprzyległegorezerwatuprzyrody„Dębina”są
podobne.
Badaniamineralogiczno-petrograficzneosadówwykonanonabazie
próbekpobranychz9grobówpochodzącychzokresuIiIIwojnyświatowej.
Wybranepochówkipołożonesąwróżnychjednostkachfizycznogeograficz-
nych(tab.5).WKotlinieSandomierskiejbadaniaprowadzononaplejstoceń-
skiej,piaszczystejterasieWisływNiepołomicach–pochówkuzokresuIIwoj-
nyświatowej;progumodelowanejosuwiskiemwysokiej,plejstoceńskiej,żwiro-
wejterasyDunajcawZbylitowskiejGórze–pochówkuzokresuIIwojnyświa-
towejoraznapiaszczystej,lekkonachylonejwierzchowinienaWysoczyźnie
SzczepanowskiejwBrzesku–pochówkuzokresuIwojnyświatowej.
ProwadzonotakżebadaniawmasowychgrobachzokresuIwojnyna
PrzedgórzuKarpatwBłoniachkołoTarnowaoraznacmentarzuwBochni.
PochówekwBłoniachleżywgórnejczęściłagodnegostokuczołaproguPrzed-
górzaKarpat.NatomiastmasowygróbwBochnipołożonyjestwgórnejczęści
gliniastegoczołaproguprzedgórza,onachyleniuod6%–8%,wotoczeniugro-
bówcmentarzaparafialnego(fot.1).
PogórzaKarpackiereprezentujądwamasowegroby:żołnierzyzIwojny
wRajbrocienaPogórzuWiśnickimorazżołnierzyradzieckichzokresuIIwojny,
zbitwyoPrzełęczDukielską,wDuklinaPogórzuJasielskim.PochówekwRajbro-
cieleżynaskrajulasu,nawierzchowinie,wpiaszczystympodłożuzdomieszką
większychokruchówpiaskowcafliszowegojednostkiśląskiej(fot.2).Natomiast
gróbwDuklipołożonyjestwśrodkowejczęściłagodnegostoku,założonegona
glinachiiłach,wpobliżuinnychpochówków(fot.3).Zkoleiśrodowiskogór
32
