Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1
Metafizyka
Rozważaniafilozoficzneprzybierająniewątpliwienajbardziejabstrakcyjnąpostać
nagrunciemetafizyki.Stądwłaśniemetafizykęutożsamiasiępotoczniezoderwa-
nymiodrzeczywistościspekulacjamimyślowymiimętnymrozumowaniem.
Słowometafizykapochodzizjęzykagreckiegoiznaczy:„to,conastępujepofizy-
ce”.Przyjmujesię,żetermintenwszedłdosłownikafilozoficznegozasprawąsta-
rożytnegogreckiegomyśliciela—Arystotelesa.Podtymtytułemzgromadzonobo-
wiemwszystkiepergaminy,którebyłyumieszczonepojegodzielezatytułowanym
Fizyka(metaznaczypogrecku„po”).Azatemrozważaniaobecnenagruncieme-
tafizykiwykraczająpozaobszardociekańdotyczącychproblemówczystofizykal-
nychinależądo„naukiopierwszychzasadachbytu”.
Początkowowstarożytności(zanimpojawiłsięterminmetafizyka)badaniatego,
„coistnieje”byłyściślepowiązanezfilozofiąprzyrody,czylikosmologią.Byłyone
wówczastożsamezpróbamipoznaniapraprzyczynyipierwszejzasadyrzeczy,
tzw.arche.
Wpóźniejszychokresach(szczególniewśredniowieczu)zasadniczymproblemem
rozważanymnagrunciemetafizykibyłozagadnienieistnieniainaturyBoga(me-
tafizykabyławówczasuznawanaza„służebnicęteologii”).Począwszyodrenesan-
su,przedmiotemmetafizykistałosięistnienieświatazewnętrznego.
Wkońcumetafizykawspółczesnazwróciłasiękuczłowiekowijakopodmiotowi
uwikłanemuwświatihistorię(metafizykadziejów),badałajegonaturę,egzysten-
cję,ograniczenia(metafizykawolności),powinnościizwiązkizinnymiludźmi
(etykaisocjologia).
Najogólniejmożnapowiedzieć,iżmetafizykatowszelkierozważaniawy-
kraczającepozagranicezagadnieńmożliwychdobadaniameto-
daminaukowymi,adotyczącepodstawowychkategoriiistruk-
turtego,coistnieje.
9
