Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
Procesypoznawcze
Praktycznezastosowaniezłudzeńwzrokowych
Wszyscyulegamyzłudzeniomwzrokowym,awiedzanatematprzyczynpowstawania
złudzeńjestwykorzystywanawarchitekturze(por.pokójAmesaopisanywyżej),podczas
aranżacjiwnętrz,wprojektowaniumody,reklamie,atakżewlotnictwie,gdziezłudzenia
stanowiąważnąprzyczynędezorientacjiprzestrzennej.
Gdychcemypowiększyćpokój,stosujemyjasnebarwy.Pomalowaniewszystkich
ścianwrazzsufitemnabardzociemnykoloroptycznieprzytłaczaizmniejszapomiesz-
czenie.Koloremścianmożemytakżemodyfikowaćkształtpokoju,np.wwypadkupro-
stokątnegopokojupomalowanieinnymkoloremkrótszychścian(ciemnym)niżściany
dłuższe(jasne),czynipokójbardziejkwadratowym.Zarównozasadyindukowaniazłu-
dzeńwzrokowych,jakizasadygrupowaniapercepcyjnegostosująspecjaliścizajmu-
jącysięreklamą,którzywiedzą,żekoncentrującuwagęodbiorcównaokreślonych
detalach,wywołująemocjeiwpływająnalepszezapamiętanieproduktui/lubmarki
reklamowanegoproduktu(rysunek1.14pokazujereklamywktórychzastosowano
prawagrupowania).
1.1.5.Regułygrupowaniapercepcyjnego
Prawabliskości,podobieństwa,kontynuacji,dobrejfiguryipregnancji,którezostały
opracowaneprzezMaksaWertheimera(1923,za:Falkowski,2000),opisująsposóbkon-
strukcjicałościzmniejszychelementów.Innymisłowy,odnosząsiędotego,jakczłowiek
organizujeposzczególneelementyzlokalizowanewjegopoluspostrzeżeniowym,wjaki
sposóbjełączy,ijakiefiguryuzyskuje.M.Wertheimerpostawiłpytanie,jakiecechymu-
sząmiećelementyskładowe,abyodbiorcaspostrzegałzłożoneznichcałości.Poniżej
przedstawionozasadygrupowaniapercepcyjnego.
Prawobliskościmówiotym,iżelementyznajdującesięwniewielkiejodległości
tworząjednąfigurę.Cechągrupującąelementywcałośćjestbliskośćelementów.Przykła-
demilustrującymtozjawiskojestsposób,wjakispostrzegamygwiazdy,któresąsiadując
zesobą,tworzągwiazdozbiór(rysunek1.9).
Rysunek1.9
Prawobliskości
Prawopodobieństwapokazuje,żeelementypodobnedosiebielubjednakoweukła-
dająsięwjednąfigurę(rysunek1.10).Decydującącechąjestwtymprzypadkupodobień-
stwo.Dowodemmożebyćsposób,wjakigrupujemyukładwielujednakowychkartek
tworzącychryzępapieru.
Prawopregnancji(domykania)pokazuje,żegdyobserwujemyniekompletnyobiekt,
naszsystempercepcyjnyuzupełniabrakująceelementy,domykającniedokończonąfigu-
ręwtensposób,abypowstałafiguranajprostszazmożliwych,symetryczna,np.trójkąt
(rysunek1.11).
