Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.Wrażliwestrunyosobowości
smutku,gniewu,lęku),atakżewsilereagowanianafrustrację,stratęizagrożenie
(Widiger,2009).
Osobyopodwyższonejneurotycznościradząsobiesłabozestresem,mają
tendencjędointerpretowanianeutralnychsytuacjijakozagrażających,anawet
niewielkiefrustracjeodbierająjakoprzeciążająceipowodującebezradność(Wi-
digeriOltmans,2017).Neurotycznośćjesttakżezwiązanazlicznymiproblemami
zdrowiasomatycznego,takimijakzaburzeniaukładusercowo-naczyniowego,
systemuimmunologicznego,astmą,atopowymzapaleniemskóry,zespołemjelita
drażliwego,atakżezpodwyższonąśmiertelnością(TackettiLahey,2002,2017).
Badanianadodziedziczalnościąneurotycznościwykazują,żeokołopołowy
wariancjifenotypowejwzakresieneurotycznościwynikazczynnikówgenetycz-
nych(Gillespieiin.,2004;Lahey,2009).Zmiennośćindywidualnawzakresie
neurotycznościniejestjednakzwiązanazpojedynczymnukleotydem,araczej
prawdopodobnymłącznymdziałaniemukładugenów.Wymieniasięwśródnich
genybiorąceudziałwgospodarceserotoninowej,związanejzprzetwarzaniem
informacjiemocjonalnych(LeonardoiHen,2006):gentransporteraserotoniny
5-HTTLPRigenykodującereceptoryserotoninergiczne:5-HT1Ai5-HTR2(Ta-
ckettiLahey,2017).Działaniegenutransporteraserotoninyjesttakżezwiązane
zfunkcjonalnościąstrukturneuronalnych(Passamontiiin.,2008),których
aktywnośćjestskorelowanazneurotycznością(Omura,ConstabliiCanli,2005).
Badaniapsychofarmakologicznewskazująponadtonazależnośćmiędzyneuro-
tycznościąanoradrenalinąikortyzolem(DeYoungiGray,2009).
Badanianeuroobrazowepokazałyzależnościmiędzypoziomemneuro-
tycznościareaktywnościąciałamigdałowatego,wyspyikoryzakrętuobręczy
(DeYoungiGray,2009)orazasymetrycznąaktywnościąelektrycznąwpłatach
czołowych.Aktywnośćwprawychpłatachczołowychjestzwiązanazunika-
niem,wycofaniemizwiązanymiznimistanamimotywacyjnymi(Davidson,
2002),zkoleigniew,nasyconymotywacjądążenia,korelujezaktywnościąelek-
trycznąwprawychpłatachczołowych(Harmon-Jones,2004).DeYoung,Quilty
iPeterson(2007)sugeruje,iżasymetriatapozwalanaróżnicowaniedwóchklas
reakcjiemocjonalnych,którewiążąsięzneurotycznością:związanychzunika-
niemizwiązanychzgniewem.
Zfunkcjonalnegopunktuwidzenianeurotycznośćwiążesięzwykrywaniem
ireagowaniemnazagrożeniazapomocąszerokiegospektrumreakcjiemocjo-
nalnych:lęku,strachu,gniewu,frustracji,depresyjnościiwrażliwości(DeYoung
iGray,2009).Wtymkontekścieważnejestzastrzeżeniedotyczącedwutorowego
mechanizmuzależnościmiędzyneurotycznościąazaburzeniamizdrowiasoma-
tycznego(WidigeriOltmanns,2017).Zjednejstronyneurotycznośćwiążesię
zpodwyższonąpodatnościąnarozwójzaburzeńlubutrudnieńfunkcjonowania
psychicznego,alezdrugiejsprzyjatakżewyolbrzymianiuznaczeniaobjawów
lubantycypowanianiepowodzeniaprocesuradzeniasobieznimi.Wdomenie
relacjispołecznychosobyowysokiejneurotycznościsąbardziejnarażonena
25
