Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
10
TadeuszSucharskiWbrewlękowiprzedWschodemiprzeciwpożądaniuZachodu...
Wkońcuwstałześnieguiwszedłpomiędzyludzi.Witajcie!powiedziałura-
dowanydokołchoźników.Jesteścieteraztacyjakja.Bojateżjestemniczym.
Witaj!powiedziałkołchoz,cieszącsięzjednegojeszczeczłowieka[Płatonow
1990:117].
Aktflkreacjiczłowieka”,istotykołchozowo-kolektywnej,jakowaruneksinequa
nonwłączeniawewspólnotęrównoważnyjestwtymświeciekomunistyczno-
eschatologicznejaksjologiizdobrowolnąrezygnacjązczłowieczychatrybutów.
Więcej,dopieroodczłowieczenie,araczejzdematerializowanie,owopołączenie
umożliwia.Prawdziwezwycięstworewolucji,jakimplicitedowodziautorWscho-
du,oznaczawięcnietyleanihilację,ileradośćzunicestwieniairadośćanihilacji
jakotakiej.RewolucjabowiemwrefleksjiStasiuka,wywołanejlekturąPłatono-
wowskiegoWykopuwzbiedzonym,zaludnionymudręczonymimieszkańcami
Kosz-Agacz,tobyłflzamachnawidzialneidotykalne”,nawszystko,cooddzie-
lałoodnicości[Stasiuk2014a:179].Zamach,mimokilkudziesięcioletnichwysił-
kówipermanentnychoszustw,ostateczniesięnieudał.
WKosz-AgaczpróbowałwłaśnieStasiuk,zWykopemwkieszeni,zweryfiko-
waćlubpotwierdzićswojeflniejasneprzeczucie”zOpowieścigalicyjskich,żedo
rozpadusystemu,któregofldalekiefilie”stanowiłyrozmnożonepoPolscepe-
geery,dozrujnowaniajegofllogicznej,mechanicznejiteżabstrakcyjnejstruktu-
ry”przyczyniłsięgłówniefllegionwydziedziczonych”[Stasiuk2008a:8]Józków
(tychwłaśnieistotkolektywno-kołchozowych),żyjącychwspólnotowowflcivi-
tasPGR-u”[Stasiuk2008a:7],fluwolnionychoduciążliwychnakazówmoralno-
ści,religiiipamięci”[Stasiuk2008a:8];żeniebyłotozasługąflsprzeciwunie-
licznych,sublimującychcnotę,prawdęiuczciwość”[Stasiuk2008a:7].Na
pograniczepostkomunistycznej(?)Rosjiikomunistycznych(?)Chingnałygo
równieżnawetjeślizabrzmitoparadoksalniepotrzebyestetyczne,niezgoda
nabanalnośćkońcakomunizmuwwersjipeerelowskiej.Banalność,jakprzeko-
nywałsampisarz,niegodnąpowieści,choćprzecieżOpowieściamigalicyjskimi
jednoznaczniedowiódłniesłusznościowegoprzekonania.OtóżPłatonowprzy-
szedłStasiukowizpomocąwwypracowaniuodpowiedzizarównonawątpli-
wościhistoriozoficzne,jakipytaniaestetyczne.TwórcaWykopubowiem,co
przenikliwiewychwyciłJosifBrodski,byłmillenarystą,któryatakowałflrewo-
lucyjnąeschatologięwcielonąwjęzyk”.Rozumiałprzeztorosyjskinoblista,że
flrzeczywistymcelem[ł]ataku[książekPłatonowaprzyp.T.S.]jestwrażli-
wośćjęzyka,którytozłospowodował”[Brodski1996:127]1.
11111111
1Esejtenzostałzaprezentowanyostatniegodniastycznia1984rokuwnowojorskimMuzeumGug-
genheimapodzaszczytnymiauspicjamiAcademyofAmericanPoets.TamwłaśnieJosifBrodski