Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
38
AgataCudowska
Wniektórychkoncepcjachjakośćżyciałączysięzdobrostanempsychicz-
nymispołecznymorazstanemzdrowia,winnychnatomiastodróżniasię
tekategorie(np.wkoncepcjiAlanaCarra).Badanianadjakościążycia(su-
biektywnymdobrostanem,poczuciemszczęściaitp.)zostałyzapoczątkowa-
new1925rokuprzezJohnaC.Flügela,którynapodstawieanaliznastrojów
ludzidokonywałcałościowejocenyichreakcjiemocjonalnych.Takąmeto-
próbekdoświadczeńwykonujesiębadaniatakżedzisiaj,chociażodlat
czterdziestychXXwiekuznacznąpopularnośćzdobyłysondażowemetody
pomiarutegofenomenu.Wbadaniachopróczkwestionariuszyankietstosuje
siętakżeróżnegorodzajuskale,odbardzokrótkichpowielopozycyjne,które
umożliwiająwyodrębnienieczynnikówniezależnychodsiebieiodinnych
konstruktów.Stalerośnieliczbabadańnaddobrostanempsychicznym.Po-
wstająteżnoweczasopismapoświęconeszczęściuijakościżycia,takiejak
np.flJournalofHappinessStudies”,flQualityofLifeResearch”,flPsychologia
JakościŻycia”.Obszernyprzegląddanychempirycznychorazliteraturyna
tematszczęściaarchiwizowanychprzezRuutaVeenhovenaznajdujesięna
stronieinternetowejwww.eur.nl/fsw/research/happiness/.
Podstawowymproblememwtegotypubadaniachjestkwestiatrafności
samoopisowychnarzędzipomiaru.Ludziemogąbowiembraćpoduwagę
bardzoróżneinformacje,oceniającwłasneżycie.Mogąwykorzystywaćdane
istotnewokreślonymmomencie,sytuacji,atakżetetrwaleważne,wróżnym
stopniuuwzględniająteżwłasnenastrojeiemocje.Ocenawłasnegożyciajest
zatemzmienna,zależnaodaktualnegosamopoczucia,przekonańnatemat
szczęścia,łatwościprzywoływaniapozytywnychinegatywnychwspomnień.
Techwiloweuczuciainastroje,przeżywaneprzezjednostkęprzyjemności
iprzykrościmożnarejestrowaćzapomocąmetodypróbekdoświadczeń,na-
tomiastbardziejuogólnione,szerszekonstruktyocenywłasnegożyciazapo-
mocąskalowaniaimetodsondażowych.
Wliteraturzeprzedmiotuopisujesięwieleróżnychkoncepcjijakościżycia,
wśródnichszczególnieistotnawydajesięteoriakontekstowa.Zakładaona,że
poczucieszczęścia,zadowoleniazżyciajestwzględneizależyodbieżących
doświadczeńjednostki,jejwyobrażeń,oczekiwań,nastroju,dostępnychinfor-
macji,chwilowychczynnikówsytuacyjnych.Zjawiskatworzącekontekst
zmienneitrudnedoprzewidzenia,toteżtensamczłowiekwróżnychokresach
możeudzielićodmiennychodpowiedzinapytaniaojakośćżycia.Dlategoteo-
riekontekstowezajmująsięprzedewszystkimtrafnościąirzetelnościąnarzę-
dzipomiarusubiektywnegodobrostanu.Doteoriikontekstowychzaliczasię
wielekoncepcji,międzyinnymiwielorakichrozbieżnościAlexaC.Michalosa,
ewaluatywnymodelszczęściaNorbertaSchwarzaiFritzaStracka,obiektywne-
goszczęściaDanielaKehnemana,adaptacji,autentycznegoszczęściaMartina
Seligmana,zaangażowaniaMihalyiaCsikszentmihalyi’ego,wielowymiarowy
AdamMickiewiczUniversityPress©2021