Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Pięknoniejestwłaściwościąsamychrzeczy.Istniejewumy-
śle,któryjeogląda,akażdyumysłpostrzegainnepiękno.
DavidHume,1757
Architektura,wmoimpojęciu,wpojęciuciała,októrymtu
mówimy,niejestpoto,byczegośuczyć,oczymśopowia-
dać,ależebywniejżyć.Czyżnietak?Żebywniejżyć,
anienaśladowaćżycie.
PeterZumthor,2003
Rozdział1
Historiadomu–wybranezagadnienia
Wprowadzenie
Historiadomujesthistoriązłożonychrelacjimiędzyczłowiekiem(rodziną)
aprzestrzeniąużytkowanąprzezniegowsposóbciągły,wktórejrodziłsię,
wychowywał,pracowałiodpoczywał,atakżeumierał.Dom,jakżadneinne
dziełoarchitektoniczne,cechujesięwyjątkowymstatusem,wynikającym
zjegozwiązkuzżyciemczłowiekazarównowsensiesymbolicznym,jakido-
słownym.Historiadomuprywatnego,uktórejpodstawleżypotrzebaposiada-
niaschronienia,prowadziodwielofunkcyjnejstrukturyużytkowanejnazasa-
dzieprzedsiębiorstwaprzezprywatneschronieniedlarodzinyczydomouni-
wersalnymukładziefunkcjonalnymdodomuoindywidualnejekspresji.Na
przykładachtychmożnaprześledzićwszystkiezmianydokonującesięwkultu-
rzeispołeczeństwie:stopniowekształtowaniesiępodziałunastrefypubliczną
iprywatną,zakreśleniegraniciwyznaczeniezakresuprywatności,kształtowa-
niesięmodelurodzinyorazprzeobrażeniawięzispołecznych,którełączyłyjej
członków(wydzieleniezprzestrzeniprywatnejprzestrzeniwspólnej,ewolucję
roliipozycjikobietywdomuiidąceśladzatymwyodrębnianiesiędzieciństwa
jakoodrębnegoetapużycia,wspomaganeprzestrzennymoddzieleniemdoro-
słychidzieci,uprawomocnienietożsamościikształtowaniesubkulturmłodzie-
żowych).
1.1.Odwielkiegodomudodomuprywatnego
Pierwotnymiźródłamidomujakotworzonejświadomiestrukturyprze-
strzennejifunkcjonalnejsąjaskinie,gniazdaorazjamywydrążonewziemi.
Formyteoddziaływałynatylesilnieinatyledługo,żeniektóreichcechyzo-
stałyutrwalonejakoarchetyp.Dlaludzipierwotnychmiejscezamieszkania
byłozwiązanezmrocznymilubzacienionymiprzestrzeniamioowalnychkształ-
tachzutrudnionymdostępem,dającymipoczuciebezpieczeństwa,utożsamia-
