Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
1.Wstęp
wowalnąliczbąkwantowąodzwierciedlającąsymetrięfunkcjifalowejprzytrans-
formacjir→-r.Naprzykładdodatnionaładowanypion
π
+(ud
̅),któryjestnajlżej-
szymstanemmezonuskładającymsięzkwarkagórnegoiantykwarkadolnego,ma
parzystośćspinowąJP=0-.Masyiczasyżyciawielupowszechniespotykanych
hadronówpodanowDodatkuC.
Jedynymstabilnymhadronemjestproton,któryjestnajlżejszymukłademtrzech
kwarkówzmp=938,3MeV≡1,673·10-27kg.Neutron,jakocząstkaswobodna,
zmasąwynoszącąmn=939,6MeVrozpadasiępoczasieżyciaok.15minutwpro-
cesiesłabegooddziaływanian→pe-Ve.Pomimożewolnyneutronmożeulegać
rozpadowi,wmomenciegdyjestzwiązanywjądrze,zmianaenergiiwiązaniajądra
jestzwyklewiększaniżróżnicamasproton-neutroniwtychwarunkachneutron
zachowujesięjakcząstkastabilna.Wszystkieinnestanyhadronowezazwyczajbar-
dzoszybkoulegająrozpadowi.
Podczasgdyszybkośćrozpaducząstekzależyodwieluczynników,najważniejszym
znichjestrodzajfundamentalnegooddziaływaniabiorącegoudziałwrozpadzie.Na
przykład,narysunku1.10przedstawionodwamożliwediagramyFeynmanadlaroz-
padumezonuρ0,ρ0→
π
+
π
-.Pierwszydiagramtorozpadsilnypolegającynawymianie
gluonu.Drugidiagramprzedstawiaproceselektromagnetyczny.Poszczególneelementy
macierzowezależąodsiłsprzężeniaoddziaływaniasilnegoielektromagnetycznego,
|Mg|
2∝l2
S
oraz|Mγ|
2∝l2.
Ponieważ.Sjestodwarzędywielkościwiększeniż.,dominującymwdiagramie
Feynmanajestwkładrozpadusilnego.
U0
u
u
g
u
u
d
d
S-
S+
U0
u
u
J
u
u
d
d
S-
S+
Rys010100DwamożliwediagramyFeynmanadlarozpaduρ0→
π
+
π
−
Powyższyprzykładilustrujeistotnypunkt.Jeślicząstkamożesięrozpaść
wwynikuoddziaływaniasilnego,toprawiezawszebędzietodominującenad
jakimkolwiekmożliwymprocesemelektromagnetycznymlubrozpademsłabym.
Analogicznierodzajerozpaduelektromagnetycznegobędądominowaćnadproce-
samioddziaływańsłabych.Ilustracjątegopunktujestrysunek1.11,przedstawiający
czasyżyciawybranychhadronów,zpodziałemwzależnościodtego,czydominu-
jącymrodzajemrozpadujestoddziaływaniesilne,elektromagnetyczneczysłabe.
Cząstki,dlaktórychmożliwesątylkoprocesyrozpadusłabego,sąstosunkowo
długowieczne,przynajmniejwkontekściefizykicząstekelementarnych.Niemniej