Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Pamięćspołecznaijejodmiany
Pamięćspołecznaijejodmiany
Pojęciekulturyhistorycznej,takjakjeturozumiem,jestpojęciemwe-
wnętrznieotwartym,obejmujewszelkiezjawiskaodnoszeniasiędoprze-
szłości.Wspomnianaotwartośćzasadzasięnatym,żenieprzyjmujesię
tużadnejskończonejlistyzagadnień,zjawisk,problemów,którewsposób
ostatecznywyczerpywałybytreśćtegoterminu.Kultura,wtymikultu-
rahistoryczna,jesthistorycznawłaśnie,atoznaczyzmiennawczasie
iprzestrzenispołecznej,niedasięzatemraznazawszeorzec,najakie
nowezjawiskatrzebabędziezwracaćuwagę,jakjepoznawaćijakiejapa-
raturypojęciowejwtymceluużyć.Jakjużpisałemwcześniej,wprowa-
dzającogólnepojęciekulturyhistorycznej,chciałemzwrócićuwagęna
jejwieloprofilowośćorazszerszykontekst,októrymnależałobypamiętać,
badającobecnośćprzeszłościwteraźniejszości.Starałemsiębyćwierny
tejzasadzie.
Wmojejpracybadawczejniezajmujęsięwszystkimiaspektamikultury
historycznej,byłobytochybaniemożliwe.Tym,copasjonujemnienajbar-
dziej,jestśledzenieprzemianróżnychformodniesieńdoprzeszłości,
apoprzeztośledzeniezróżnicowańizmiankulturyogólnej.Postawywobec
przeszłości,to,zczegojesteśmydumni,aczegosięwstydzimy,jakierobimy
zniejużytki,determinowanesąprzezistniejącytuiterazsystemwartości.
Analizującaktualnąpostaćpamięcispołecznej,docieramydosystemów
wartościidefinicjisytuacjijejpodmiotów.
Badaniawymagająoczywiścieaparaturypojęciowej.Wzamieszczonych
wtymtomietekstachzgłaszamswojepropozycje.Terminyipojęciaogólne
omawiamwartykuleOwspółczesnejkulturzehistorycznejPolaków.Oprócz
tytułowegopojęciauzasadniamtam,dlaczegozanajbardziejporęczny
terminodnoszącysiędowyobrażeńoprzeszłościijejocenuznaję„pamięć
społeczną”,rezerwującinneterminy,takiejak„pamięćzbiorowa”,„indy-
widualna”,„autobiograficzna”,naoznaczenieprzypadkówszczególnych
pamięcispołecznej,wszystkietrzymająbowiemkulturowyispołeczny
charakter,wtymznaczeniu,żeto,cosiępamiętaijaksiępamięta,jest–
jakjużwspominałem–zdeterminowanekulturąikontekstemspołecznym
(ramamispołecznymiwujęciuHalbwachsa).
15
