Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Kulturahistoryczna
trzymaćjaknajbliżejdawnychwzorów.Dlatakiegoklimatuintelektu-
alnegocharakterystycznebędąrozprawytypuŻywotysławnychmężów
PlutarchazCheronei.
IstotnązmianęprzynosiwiekXVIIIinicjującyepokęnowoczesności
(modernę).Powszechnestajesięwówczasprzekonanieonieustannym
postępiewdziejachrodzajuludzkiego.Zpunktuwidzenianaszychrozważań
ważnejestto,żewrazzideąpostępuwkręgukulturyZachoduupowszech-
niasiępoczucieczasulinearnego,awięctakiego,wktórymzachowany
jestwyraźnypodziałnaprzeszłośćwarunkującąteraźniejszośćiprzyszłość,
którazkoleikształtowanajestprzezteraźniejszość.Wtakimkontekście
zainteresowanieprzeszłościąnabieradodatkowegoznaczenia–pozwala
zrozumiećteraźniejszość,wskazaćnaźródłaporażekisukcesów,upra-
womocnićlubpodważyćistniejącestanyrzeczy.Mniejwięcejodpołowy
wiekuXIXodwołaniadoprzeszłościstająsięjednąznajistotniejszychskła-
dowychdefinicjiwspólnotowych–klas,regionów,narodów,kręgówcywi-
lizacyjnych.Wzasadziestantakitrwadodniadzisiejszego,chociażwtych
obszarach,wktórychnowytypkondycjispołecznej–ponowoczesność/
postmodernizm,wypieramodernęlubsięzniąmiesza,mamydoczynienia
zdośćistotnymizmianamiwpostawachwobecprzeszłości.Wwymiarze
społecznymponowoczesnośćoznaczarozmiękczenietrwałychwspólnot
iporządkówspołecznych,wwymiarzekulturypostmodernizmniesiepłyn-
nośćhierarchiiwartościi–coznaszegopunktuwidzenianajważniejsze–
wypieranielinearnegopoczuciaczasuprzezczasnieciągły,rwany,złożony
zniepowiązanychzesobąmomentów.Wsposóbradykalnyprzeobrażeniom
ulegająpostawywobecprzeszłości.Dwienajważniejszezmianyto:koniecz-
nośćciągłegokonstruowaniakanonówkulturowychorazwewnętrzny
nakazarchiwizowania,upamiętnianiawszystkiego,cosiędaupamiętnić.
Wkulturze,wktórejwszystkotrwatylkoprzezmoment,produkcjarzeczy/
stanówminionychwielokrotnieprzekraczamożliwośćichskonsumowania
(czyliinterpretacji,zrozumienia,włączeniawkrągjużistniejącegobagażu
doświadczeń).Abynieutracićichnazawsze,wrzucasięjedoarchiwalnych
magazynów(umożliwiajątonowetechniki),wnadziei,żektośjekiedyś
wykorzysta.
Drugiprzykładpożytków,jakieniesiezesobąuwzględnienieszero-
kiegokontekstuujmowaniazjawiskupamiętniającychzawartychwpoję-
ciukulturyhistorycznej,tośledzenierelacjimiędzyhistoriąapamięcią
13
