Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
K.Bęczkowska,Współczesnapowieśćdladzieciimłodzieżyporoku1990,Kraków2010
ISBN:978-83-7850-260-9,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2010
6
Wstęp
tęśmiechu.Wspólnotaśmiechuobejmujewszystkich,aleostrzesatyryskierowane
jestzwłaszczanabohaterówdorosłych(KacperiadaKasdepkego,CotamuCiumków
Beręsewicza).WidaćwtymwyraźneechapostawytwórczejTuwimaiBrzechwy,
którzytraktowalidzieckozpowagą,wkrzywymzwierciadleukazywalinatomiast
postacidorosłych;tensposóbkształtowaniafabuły,świataprzedstawionego,narracji
ujawniłsięporazpierwszyzpełnąsiłąwDynastiiMiziołkówJoannyLech.Króle-
stwośmiechujestojczyznądzieciństwa,trudnosięwięcdziwićzainteresowaniu,zja-
kimprzyjmowanesąteksiążkiprzezdziecięcąpublicznośćliteracką.
Wewspółczesnejproziezaznaczasięrównieżnurtrefleksyjny,bardziejkame-
ralny,wymagającyskupienia,wrażliwościnazmiennośćnastroju,umiejętnościobco-
waniazrzeczywistościąukształtowanąwsposóbsymbolicznyi-charakterystycz-
nejdlawiekudziecięcego-zdolnościprzekraczaniagranicyracjonalnegopoznania.
Oilepierwszą,humorystycznągrupęreprezentująprzedewszystkimpisarze,otyle
wliteraturzenastrojowo-refleksyjnejdominująautorki(LilianaBardijewska,Anna
Onichimowska,oboknichudanydebiutJackaLelonkiewicza).Ważnemiejscewtej
grupieksiążekzajmujeobsypanynagrodami,przeznaczonyzasadniczodladzie-
cimłodszychJeżKatarzynyKotowskiej-napołybaśniowa,napołyrealistyczna
opowieśćkierowanadowłasnegosynka,dzieckapochodzącegozadopcji,jednocze-
śniehistoriatrudnegodojrzewaniaprzybranychrodzicówdomiłościistopniowego
oswajaniadziecka,którepoczątkowobyłodlanichobce.ProblemUodmieńca”podej-
mujeEwaGrętkiewiczwksiążceSzczekającaszczękaSaszy.Jesttohistoriamałego
Białorusina,któryodwiedzapolskichkuzynówiprzezpewienczasuczysięwszkole
zpolskimidziećmi.Ważnymiwydarzeniamibyłyogłoszonedrukiembaśniedziecię-
ceznanegofilozofaLeszkaKołakowskiego(Ktozwaschciałbyrozweselićpechowego
nosorożca?)orazHannyKrall,wybitnejautorkireportażyliterackich(Cosięstało
znasząbajką).
WpoezjipośmierciDanutyWawiłow,którawlatachosiemdziesiątychnada-
wałatonlirycedladzieci,nastąpiłpoczątkowopewnegorodzajuzastój,jedynąak-
tywnąpoetkąbyłaDorotaGellner.Wpołowielatdziewięćdziesiątychpojawiłysię
noweważnenazwiska:przedwcześniezmarłaEmiliaWaśniowska,ZofiaBeszczyń-
ska,MałgorzataStrzałkowka,uprawiającypoezjęlingwistycznąMarcinBrykczyń-
ski.Czynnapozostajegeneracjapisarzyoddawnatowarzyszącaksiążcedladzieci
młodszych:WandaChotomska,JoannaKulmowa,JoannaPapuzińska.
Wielespośródksiążekdladziecitoarcydziełagrafikiisztukiedytorskiej.Meto-
dapracydzisiejszegoartystygrafikatoorganicznemyślenieoksiążce,poszukiwanie
takichśrodkówekspresji,takichśrodkówwyrazu,bynarracjaplastycznaniebyła
rozwinięciemnarracjiliterackiejczykonkretyzacjąwizjipoetyckich,leczbywakcie
odbioruprowokowaławyobraźnięplastycznądziecka,stymulowałajegowrażliwość
nasztukę,jegopozawerbalnemyśleniewżywiolepiękna,zatemmyśleniejęzykiem
obrazu.MożnamówićonowejUfilozofiiksiążki”:dziełoedytorskieoperujejednocze-
śniesłowem(akttwórczypisarza),skojarzeniemsymbolicznym(aktodbioru)inar-
racjąplastyczną(akttwórczyplastyka),opartąnadynamicznymprocesiezbliżania
