Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
13
dobro,wprzypadkuktóregowydajnośćtajestnajniższa.Dladobrapośredniego
wydajnośćzawierasię,cozrozumiałe,międzywydajnościądladobraintensyw-
negoiekstensywnego.Jeślichodziokosztytransportu,todladobraintensywnego
sąonenajwyższe,dladobrapośredniego–umiarkowane,adladobraeksten-
sywnego–najniższe.Należydodać,żezarównoworyginale,jakiwwiększości
późniejszychprezentacjimodelomawiasięzużyciemnazwpowszechnieznanych
dóbrrolnych.Wopiniiautoraużytepowyżejabstrakcyjneokreśleniapozwalają
lepiejwyjaśnićzasadędziałaniamodelu.
PunktoznaczonynarysunkuliterąMtomiejscecentralne7czylirynek.Naosi
poziomejliterądoznaczonoodległośćodtegorynku.Dostępnaprzestrzeńzostała
podzielonanatrzypierścienie,przyczympozapierścieniemtrzecimmożepozo-
staćziemianiezagospodarowana.Podstawowymmechanizmemporządkującym
przestrzeńwmodelujestrentagruntowa,oznaczonanaosipionowejjakoR
i7co
odpowiadafunkcjomrentgruntowychzkolejnychmodelowychdóbr.Ponieważ
właścicieleziemibędądążyćdomaksymalizacjiprzychodów,najemcamiposzcze-
gólnychpierścienizostanąproducenci,którzybędąwstaniepłacićnajwyższe
renty.Krzywepokazująkształtowaniesięrentzposzczególnychproduktów,które
wynikajązewspomnianejwcześniejcharakterystyki.Rentadladobrainten-
sywnegojestpoczątkowonajwyższa,gdyżdobrotoprzynosinajwyższeplony
zjednostkipowierzchni,alemalejenajszybciejwrazzewzrostemodległościod
rynku.Kolejnerentyzmieniająsięwzależnościodintensywnościdobraikosztów
transportu.Wykresyrentprzecinająsięwpunktachaib;zakażdymrazemprodu-
kowanejestdobroprzynoszącenajwyższąrentę.Wtensposóbpierwszypierścień
jestwcałościwykorzystywanydoprodukcjidobraintensywnegoirozciągasięon
odpunktuMdopunktud
a,pierścieńdrugijestprzeznaczonydoprodukcjidobra
pośredniegoirozciągasięmiędzypunktemd
aapunktemd
b,apierścieńtrzecijest
wykorzystywanydoprodukcjidobraekstensywnegoirozciągasięodpunktud
b
dopunktud
c.
Przełożeniemechanikimodelunarealiawspółczesnychmiastniejesttrudne.
Wyjaśniaonowyglądwieluznich,szczególniejeśliwziąćpoduwagęklasyczny
układmonocentryczny.Abydokonaćtegoprzełożenia,należyzastąpićdziałal-
nośćrolnicząróżnymirodzajamidziałalnościpozarolniczej(SokołowicziZasina
2016,s.54).Wdystrykciecentralnymznajdowaćsiębędąlokalebiurowe,jako
żeniewymagajątakdużejprzestrzenijakprzemysłlublogistyka.Dodatkowo
firmyzbiuramizlokalizowanymiwcentrummająwiększeszansenaznalezienie
odpowiednichpracowników,ponieważcentramiastsązregułystosunkowo
dobrzeskomunikowanezwiększościądzielniciprzedmieść.Tłumaczytorównież
zachowaniaosóbwykorzystującychcentrumjakoswojąprzestrzeńmieszkalną
pomimowysokiegokosztutakiegorozwiązania.WtymzakresiemodelJ.H.von
Thünenarównieżnietraciswejaktualności,choćtutajnależyzwrócićuwagę
