Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
[22]
EwelinaWłodarczyk
zagrożeńwbliższymidalszymotoczeniu,atakżesposóbodczuwaniabezpieczeń-
stwaimyśleniaonimorazzwiązanyztymsposóbzachowaniaidziałania(współ-
działania),wróżnysposóbprzeztenpodmiot«wyuczonych»iwyartykułowanych,
wprocesachszerokorozumianejedukacji”33.Podobnądefinicjęzaprezentowa-
łaA.Filipek,uznająckulturębezpieczeństwazansystemwzględnieutrwalonych
wświadomościdanegopodmiotuwartości,norm,zasadwpływającychnajegodzia-
łalnośćwzakresiezapewnieniasobiebezpieczeństwa”34.Takrozumianakultura
bezpieczeństwastanowiwewnętrznynkompas”człowieka,opartynawartościach,
którypozwalawybieraćwłaściwedrogipostępowania35.Wdefinicjiprzyjętejprzez
M.Cieślarczykawyodrębnionotrzyistotneelementy,którenależydodatkowotrak-
towaćjakoobszaryaktywnościczłowiekawśrodowiskubezpieczeństwa:sferakul-
turymentalnej,sferakulturymaterialnejorazsferakulturyorganizacyjnej.Kultura
mentalnadotyczysubiektywnejświadomościpodmiotuizwiązanegozniąpoziomu
wiedzynatematbezpieczeństwa(aspektów,wymiarów,istoty),atakżeuznawa-
nychwartościizasadbezpieczeństwa.Kulturaorganizacyjnadotyczysubiektywno-
-obiektywnychregulacjiprawnych,określonychnormiprocedurfunkcjonowania
(np.obowiązująceprawo,regulaminy,statuty).Natomiastkulturamaterialnato
obiektywnieistniejącenarzędzia,infrastruktura,technologie,środkifinansowe36.
Elementyuwzględnionewpowyższychsferachpowinnyuzupełniaćsięwzajem-
nie37.FilaremtakrozumianejkulturybezpieczeństwaM.Cieślarczykuczyniłeduka-
cję,którapowinnabyćnośnikieminformacji,wiedzy,awkonsekwencjimądrości38,
iktórejnadrzędnymcelempowinnobyćkształtowaniekulturybezpieczeństwa39.
Działaniaedukacyjne,którepowinnybyćwtymzakresiepodejmowane,stanowią
zadaniedladomurodzinnego,przedszkola,szkoły,uczelni,miejscapracy,atakże
samoedukacji40,cowpisujesięwholistycznepodejście,wyodrębniająceformalną,
pozaformalnąinieformalnąedukacjędlabezpieczeństwa41.Ostatecznieopoziomie
kulturybezpieczeństwaczłowiekadecydowaćbędzienjakośćpodmiotu,będąca
efektemrozwoju,orazilośćijakośćjegorelacjizjegootoczeniem”42.Istotękultu-
rybezpieczeństwabadaczesprowadzajądodysponowaniaprzezpodmiot/orga-
nizacjęzdolnościąichęciązrozumieniabezpieczeństwa,zagrożeńorazsposobów
33M.Cieślarczyk,Teoretyczneimetodologicznepodstawybadaniaproblemówbezpieczeń-
stwa…,s.157.
34A.Filipek,Poziomicharakterkulturybezpieczeństwa…,s.34.
35Ibidem,s.34.
36M.Cieślarczyk,Teoretyczneimetodologicznepodstawy…,s.157-159;M.Cieślarczyk,Kul-
turabezpieczeństwa…,s.200-202.
37M.Cieślarczyk,Kulturabezpieczeństwa…,s.204.
38M.Cieślarczyk,Teoretyczneimetodologicznepodstawybadania…,s.167.
39M.Cieślarczyk,Kulturabezpieczeństwa…,s.231.
40M.Cieślarczyk,Teoretyczneimetodologicznepodstawy…,s.38.
41A.Pieczywok,Edukacjadlabezpieczeństwawobeczagrożeńiwyzwańwspółczesności,Aka-
demiaObronyNarodowej,Warszawa2012,s.106-159;E.Włodarczyk,Edukacjadlabezpieczeń-
stwa,[wi]Vademecumbezpieczeństwa,red.O.Wasiuta,R.Klepka,R.Kopeć,WydawnictwoLibron,
Kraków2018,s.279-286;E.Włodarczyk,E.Sadowska-Wieciech,J.Rokitowska,Edukacjadlabez-
pieczeństwa.Istotaiuwarunkowania,WydwnictwoLibron,Kraków2018,s.103.
42M.Cieślarczyk,Kulturabezpieczeństwa…,s.225.
