Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
RozdziałI•ZagadnieniaustrojuUSA
wiekuiwymogukwalifikacjizawodowychwbiernymprawiewyborczym,żerzadko
dochodzidoreelekcji.Propozycjereformograniczającychwybieralnośćsędziów
wNevadziebyłykilkakrotnieodrzucanewreferendach.Od1967rokustanowy
SądNajwyższyskładasięzapięciusędziów,wybieranychnasześcioletniakaden-
cję.Bierneprawowyborczeprzysługujekandydatom,którzyukończyli20lat,mają
uprawnieniadowykonywaniazawoduadwokataimieszkająnaterytoriumstanu
przezconajmniejdwalatapoprzedzająceichrejestrację.Istniejąprzytymtrzyfor-
malneproceduryodwoływaniasędziego,tj.(1)przezlegislaturęstanowąwtrybie
nagłym,doczegowymaganajestspecjalnauchwałaobuizb,(2)wtrybieimpeach-
mentu,oraz(3)przezrecall.Doformalnegoodwołaniaprzezwyborcówdochodzi
jednakrzadko.Niezdarzyłsięjeszczeanijedenprzypadekodwołaniasędziego
wtrybienagłymprzezstanowąlegislaturę.Wprawiekażdymzpotencjalniemoż-
liwychprzypadkówuzasadniającychwszczęcieformalnegopostępowaniawtrybie
impeachmentulubrecallsądowakomisjadyscyplinarnawywierapresjęnazagro-
żonychodwołaniemsędziów,którzypodająsiędodymisji.Inaczejmówiąc,sama
judykatywausuwazeswoichszeregówskompromitowanychsędziów,abyzapobiec
stosowaniukonstytucyjnychprocedurograniczającychjejniezawisłość.Whistorii
Nevadydoszłodokilkudziesięciuprzypadkówtakiejwymuszonejdymisji.
KonstytucyjnymodelsystemurządówwNevadzieniejestzpewnościąprzy-
kłademtypowym,aleuzasadniającym–podobniejakwieleinnychustrojówsta-
nowych–sceptycyzmwstosunkudoczęstopowielanejwliteraturzeopinii,że
formarządówwposzczególnychstanachwwynikuewolucjistałasięjużtylko
mniejlubbardziejudanąreplikąwzorcafederalnego.
4.Zwierzchnictwonadjednostkamiwładztwalokalnego
KonstytucjaStanówZjednoczonychnieregulujezasadorganizacjiidziałania
samorząduterytorialnego.Stosunkiprawneipolitycznemiędzyrządemfede-
ralnymijednostkamiwładztwalokalnegosązzałożeniawykluczone,awszelkie
incydentalnezdarzenia,któremogłybyświadczyćopróbachnawiązywaniabezpo-
średnichrelacjiprzezktórąkolwiekzestronuważanezapogwałcenieniezawisłości
ustrojowejstanów.Sprawowanieprzezrządystanowezwierzchnictwanadinnymi
instytucjamiwładzypublicznejnapodległymimterytoriumnapotykajednakna
głębokougruntowanewamerykańskiejhistoriiograniczeniaiustrojowebariery.
Wżadnymzestanówniemainigdyniebyłocharakterystycznegodlawielu
państwnakontynencieeuropejskimdualizmuadministracjiterytorialnej.Rządy
stanoweniemająinigdyniemiałyswojegoaparatuwjednostkachwładztwalokal-
nego.Zgodniezanglosaskątradycją,władztwolokalnerealizowanejestwyłącznie
wformachsamorządowych.Natąustrojowątradycjęnałożyłysięoryginalne,bo
