Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
iekonomicznego,powinnostanowićwarunekrealizacjizrównoważonegozago-
spodarowaniaprzestrzennego.Wświetleproblemówgospodarowaniaprzestrzenią
Polski,obserwowanychzezwiększonymnatężeniemwostatnichdwóchdekadach,
znaczenieuwarunkowańprzyrodniczychwtymzakresiepowinnowkolejnych
latachsukcesywniewzrastać.Takątezęstawiawrozdziale4MariuszKistowski.
Wydajesiętokonieczne,jeśliPolskamazmierzaćdoosiągnięciastandardówjakości
życiaporównywalnychztymi,któreistniejąwpaństwachskandynawskich,Europie
Zachodniej,AustraliiiNowejZelandii(najlepiejwtymwzględzieocenianych).
Swoistychprzyrodniczychuwarunkowańzarządzaniaprzestrzeniądostarcza
obszarmorski.Polska,zewzględunaswojenadmorskiepołożenie,musiuwzględ-
niaćwgospodarowaniuprzestrzennymrównieżspecyfitegokrajobrazuibrać
poduwagęszeregdodatkowychuwarunkowań.Celemplanowaniaprzestrzen-
negoobszarówmorskichjestzachowaniewłaściwychrelacjimiędzyrozwojem
społeczno-gospodarczymawysokąjakościąśrodowiskamorskiego.Toprzykład
otwartegoprocesuplanistycznego,któryułatwiasporządzeniekataloguopcjipla-
nistycznych,zmniejszaewentualnekonfliktyiobniżakosztyzagospodarowania
przestrzennego.Doniedawnajednakpodejściedoplanowaniaprzestrzennego
obszarówmorskichmiałocharakterraczejekokratyczny-mniejsząuwagęzwra-
całosięnawypracowaniekonsensusuzwiązanegozwykorzystaniemobszarów
morskich,adominowałopodejścieochrony,czyliograniczaniamiejscaczłowieka
wtymśrodowisku.Wrozdziale5TadeuszPalmowskizwracauwagęnauwarun-
kowaniapodejściazintegrowanegodozarządzaniaobszaramimorskimi.Podejście
takiepozwalanietylkonautrzymaniewewłaściwymstanieekosystemówmor-
skich,ograniczenieskutkówinastępstwdziałalnościczłowiekaorazłagodzenie
konfliktówzwiązanychzwykorzystaniemmorza,aletakżenamaksymalizowanie
isustensywnewykorzystanieobszarówmorskich.Jednakżeplanowanieobszarów
morskich,zewzględunadużezróżnicowanieispecyfikonkretnychobszarów,
niemożebyćprowadzonewedługjednegowzorca.Dotyczytozarównoobszarów
morskichdanegokraju,jakijegowódwewnętrznych,terytorialnychiwyłącznej
strefyekonomicznej.
Nakształtdanejprzestrzeniwpływawieleczynników,jednakżejejzyczny,
rzeczywisty„wygląd”zależyodelementów,którezlokalizowanenadanymob-
szarze.Wzasobachprzestrzeniprzekształconejprzezczłowiekadużomiejsca
zajmująelementyzwiązanezdziałalnościągospodarczą.Tymsamymjejwpływna
środowiskonaturalnejestdominujący.Jednakżeprzezcałedziesięcioleciarozwo-
judziałalnościgospodarczejczłowiekaświadomośćjejnegatywnegowpływuna
zasobynaturalnebyłaraczejlekceważonalubniedokońcazrozumiała-zarówno
przezsamychprzedsiębiorców,jakiprzezgrupyrządzące.Tymsamympowstał
problemposzukiwaniarealnychprzyczynnegatywnychzjawiskwśrodowiskuprzy-
rodniczym.Możnapowiedzieć,żewspółcześnieświatpowolizaczynazdawaćsobie
sprawęztego,działalnośćczłowiekaprzyczyniasiędokatastrofyekologicznej,
którejskutkimogąmiećnieodwracalnycharakterdestabilizującyżycieobecnej
10