Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I-ProblempowszechnikówI:Realizmmetafizyczny
53
OdpowiedźtwierdzącąnatopytaniesugerujeParmenidesPlatona,
wktórymczytamy,że
[…]istniejąpostaciepewne,wktórychuczestniczątetutajinnerzeczyistąd
mająichnazwy;naprzykładte,któreuczestnicząwpodobieństwie,nazywają
siępodobne,wwielkościwielkie,awpięknościisprawiedliwościsąspra-
Tocotusięproponuje,toogólnyschematwyjaśnianiazgodnościatrybu-
tów.Schematmówinam,żetam,gdziewieleprzedmiotówa…nzgadza
siępodwzględematrybutu,istniejepewnarzeczφipewnarelacjaRtaka,
żekażdyza…npozostajewrelacjiRdoφ,atwierdzeniejesttakie,że
namocypozostawaniawRdoφ,a…nzgadzająsiępodwzględematry-
butuwtym,żesąwszystkiepięknelubsprawiedliwe,lubjakiekolwiek.
Okazujesię,żewielufilozofówodczasówPlatonauznałotenschematza
mówiorzeczach,któreuczestnicząwformie,onipowiadali,żerzeczykon-
kretyzują,przejawiająlubegzemplifikująpojedyncząwłasność,jakośćlub
atrybut.Tymniemniejprzedkładanaformawyjaśnieniajestdokładnietaka,
jakąproponujePlaton.Różnerzeczysąwjakiśsposóbkwalifikowanelub
charakteryzowanezewzględunato,żewchodząwrelacjęzdanąjakością
bądźcharakteryzującąjącechą.Zgodnośćpodwzględematrybutuzostaje
ugruntowanawtym,żepewnacharakterystycznadlanichcechabądźja-
kośćjestdlanichwspólnalubprzezniepodzielana.
Filozofów,którzyakceptująplatońskischemat,tradycyjniezwiesięme-
WXXwiekupoglądyzawartewParmenidesiewyraziłRussell(1912,rozdz.9i10),
Strawson(1959,rozdz.5i6),Donagan(1963),Wolterstorff(1973),Loux(1978a)iArm-
strong(1989a).
Terminynrealizm”inrealizmmetafizyczny”totypoweokreśleniadlategopoglądu;
aleterminytesąrównieżużywanewodniesieniudopoglądunatematnaturyprawdy,
pogląduzgodnezktórymistniejeniezależnyodumysłuświat,odpowiedniośćwzględem
któregosprawia,żekażdeznaszychprzekonańjestostatecznieprawdziwelubfałszywe.
Realizmpojmowanywtensposóbstanowiprzeciwieństwotego,conazywamyanty-Re-
alizmem.SchematypojęcioweomówionewenWprowadzeniu”zajmująanty-Realistyczne
stanowiskowobecnaturyprawdy,podczasgdyobrońcytradycyjnejkoncepcjimetafizyki,
jakopróbyscharakteryzowaniaogólnejstrukturyrzeczywistości,sąRealistamiwtym
