Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
AnnaZachorowska-Mazurkiewicz
dobrzezrozumiećistotęproblemu.Wrozdzialetymprzybliżasiękwestiedefinicyj-
nedotyczącenierównościorazichklasyfikacjęianalizujesięwpływnierównomier-
negorozwojugospodareknaświecienapoziomglobalnychnierówności.Jakpisze
R.Piasecki,działaniapodejmowanenarzeczrozwojuprzezostatnichkilkadziesiąt
latcechowaławiarainadzieja,żenieskrępowanyryneksłużylepiejsprawierozwo-
juniżwszelkieformyprotekcjonizmuiinterwencjonizmupaństwowego4.Program
opartynatychzałożeniachnieprzyniósłjednakoczekiwanychkorzyści.Wydaje
sięwięc,należywyznaczyćnoweramyteoretyczne,któredoprowadziłybydo
opracowaniabardziejefektywnychinstrumentówzmniejszającychglobalnenierów-
ności.Wrozdzialeprzyjmujesię,takąramęmożnastworzyć,odwołującsiędo
założeńekonomiiinstytucjonalnej.Prezentacjapoglądówprzedstawicielitejszkoły
natematnierównościzamykarozważaniapodjętewrozdziale.
1.Koncepcjarównościjakoprzeciwieństwo
nierówności
Jednymzistotniejszychproblemówporuszanychodstuleciprzezbadaczyzajmu-
jącychsięróżnymidziedzinaminaukkwestierównościinierównościwspołe-
czeństwie.Nierównośćprzejawiasięnajczęściejtym,żeposzczególnejednostkinie
mogąwpełnikorzystaćzprzywilejówdostępnychinnymlubteżżewprostina-
czej(gorzej)traktowane,tylkozewzględunaprzynależnośćdopewnejgrupybądź
kategoriispołecznej.Abywpełnizrozumiećpojęcienierówności,należyrozpocząć
rozważaniaodzdefiniowaniakategoriirówności.Pojęcierównościjestużywane
m.in.wmatematyce,logiceorazinnychnaukachścisłychioznaczawtedyrodzaj
relacjiuznającejobydwaczłonyzajednakoweiwzajemnierównoważne.Wjęzyku
potocznymzawartepodobneintuicjejakwmatematycznymokreśleniurówno-
ści.Stwierdzeniencośjestczemuśrówne”oznacza,żecośjesttakiesamo,awięc
identycznezczymśinnymzpewnegopunktuwidzenia.Przykładowodobroxma
jednakowącenęzdobremy,gdyżkosztujetylesamojednostekpieniężnych.
Pozarównościąbezwzględną,którajesttożsamością,możnamówićorównoś-
ciachwzględnych,awięcjedyniewrelacjijednegopodmiotuwobecdrugiegopod
jakimśwzględem.Równośćjestzatemstosunkiem,ajejzakreszależyodokolicz-
nościzarównozewnętrznych(sytuacji),jakiwewnętrznych(poczucia),którezkolei
zależąm.in.odusytuowaniawprzestrzenispołecznej5.Równośćjestzatemrelacją,
doktórejpotrzebaconajmniejdwóchczłonów,porównywanychzsobą.Równość
macharakterformalny,tzn.żewtakimporównaniuobydwuczłonówrelacjiniein-
teresująnasonejakotakie,leczwyłączniepodpewnymwzględem6.To,jakijestten
zakres,samejrelacjirównościniedotyczy.Opisującrównośćrzeczy,należydodać,
4Ibidem,s.24.
5Dobrobytspołeczny,nierównościisprawiedliwośćdystrybutywna,red.S.M.Kot,A.Malawski,
A.Węgrzecki,WydawnictwoAkademiiEkonomicznej,Kraków2004,s.56-57.
6J.Rolewski,Orówności,Comer,Toruń1994,s.5.