Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
siatkęinformatorów.Sûretéwykrywałaprzestępstwa,korzystajączinfor-
matorów,którzyprzenikaliwśrodowiskaprzestępcze,bypoznaćtermin
imiejsceplanowanegoprzestępstwa
6
.
KluczemdosukcesówVidocqaiSûretébyłaumiejętnośćzgłębianiamo-
tywówimentalnościśrodowiskaprzestępczego,aichpodstawąbyłosku-
tecznerozpoznaniepołączonezumiejętnościąstosowaniaUmaskowania”
iUlegendowania”prowadzonychczynności(obserwacji,wywiadów,inwi-
gilacjiitd.)orazwcielaniasięwróżnepostacie.Pokazujeto,jakistotnym,
częstozasadniczymelementemwykrywania,ustalaniaizatrzymywania
sprawcówprzestępstw
7
sączynnościoperacyjno-rozpoznawcze
8
,których
rezultatyczęstodostarczająjednoznacznych,niepodważalnychdowodów
wprocesiekarnym.Równieistotnąrolęodgrywająwustaleniumiejsc
przetrzymywaniaosóbuprowadzonych,zaginionych,poszukiwanych
przezsądyiorganyścigania,atakżewujawnianiuprzestępstwiichme-
chanizmów
9
.Chociażprowadzonepozaprocesemkarnym,sąznimściśle
związane,zazwyczajsłużąbowiemUaktualnymbądźprzyszłymcelomtego
procesudlazapobieganialubzwalczaniaprzestępczościorazinnychpraw-
nieokreślonychnegatywnychzjawiskspołecznych”
10
,takżewtedy,Ugdy
podejrzeniepopełnieniaprzestępstwajestjeszczebardzonikłe”
11
.
Wroku1918,poodzyskaniuprzezPolskęniepodległości,wPolicjiPań-
stwowejutworzonostruktury,którekorzystałyzmetodoperacyjnych,
międzyinnymizewspółpracyzosobowymiźródłamiinformacji.Ów-
czesneregulacjeprawnedotyczącepracyoperacyjnejwustawieoPolicji
Państwowejbyłyszczątkowe.Poszczególnemetodypracyoperacyjnejzo-
stałyokreślonewUtymczasowejinstrukcjiinwigilacyjnej”,wydanejprzez
KomendantaGłównegoPolicjiPaństwowej.Wlatachpowojennychpraca
operacyjnauregulowanabyławniejawnychaktachprawawewnętrzne-
go,ajejefektywzasadzieniebyływykorzystywanewprocesiekarnym.
6
WszyscybezwyjątkupomocnicyVidocqabyliwłamywaczamilubzłodziejamikieszonkowy-
mi.Niebylinaetatachpolicjiparyskiej,alebylizatrudnieniprzezVidocqa,utrzymującsięzpremii
uznaniowych,którezobowiązanibylipłacićposzkodowani.Premiatastanowiłaokreślonyprocent
wartościskradzionejrzeczy.Zob.B.Matusiak,Przestępca…,s.84.
7
J.Gołębiewski,Pracaoperacyjnawzwalczaniuprzestępczościzorganizowanej,Warszawa2008,s.18.
8
NazwyUczynnościoperacyjno-rozpoznawcze”użytoporazpierwszywroku1983,wart.6
ust.1ustawyzdnia14lipca1983r.ourzędzieMinistraSprawWewnętrznychizakresiedziałania
podległychmuorganów(Dz.U.Nr38,poz.172).
9
Chodzioprzestępstwa,którychskutkiniesąwidoczneUnapierwszyrzutoka”,np.przestęp-
stwanarkotykowe,korupcyjne,ekonomiczne,przemyt.
10
T
.Hanausek,Kryminalistyka–zaryswykładu,Kraków2000,s.130.
11
A.Marek,S.Waltoś,Podstawyprawaiprocesukarnego,Warszawa,1999,s.221.
10
