Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
podczaspowstaniaograniczająbadanyobszarniemalwyłączniedoWarsza-
wy,pomijając-siłąrzeczyodmienne-położeniemieszkańcówprowincji.
Wreszcie-wpływpowstanialistopadowegonażycieżydowskiejspołeczno-
ściKrólestwarozpatrywanyjestprzedewszystkimwkontekściejejczyn-
negoudziałuwpowstańczychwalkachistarańodopuszczeniedoniego,
tworząctymsamymmylnewrażenie,żeŻydzipowszechnieangażowalisię
wdziałaniazbrojneiżetodoświadczeniewznaczącysposóbkształtowało
ichpercepcjętegookresu.
PamiętnikJaakowaha-LewiegoLewinazewzględunaumiejscowienie
czasowe,geograficzne,pochodzenieautoraorazjegoorientacjęświatopo-
glądowąpozwalanauzupełnieniepowszechniefunkcjonującychwyobra-
żeńnatematwpływu,jakipowstanielistopadowewywarłonażycieŻydów
wKrólestwiePolskim,orazichstosunkudopolskichwalkwyzwoleńczych.
Poszerzanasząwiedzęohistoriilistopadowegozrywu,która-choćomó-
wionaszerokowźródłachhistorycznychiliteraturzeprzedmiotu-jest
namznananiemalwyłączniezwyżejwspomnianychperspektywpolskiej
irosyjskiej.AbywpełniukazaćpoznawcząwartośćtekstuLewina,nale-
żyuporządkowaćkilkaistotnychkontekstówuwidaczniającychzarówno
to,jakgłębokiejesthistorycznezakorzenieniepostawisytuacji,októrych
pisał,jakito,jakietradycjekulturowekształtowałypodłożejegowspo-
mnieniowejnarracji.
Polskieoświeceniewobecsprawyżydowskiej
wpoczątkachKrólestwaPolskiego
opisywanewpamiętnikuwydarzeniarozgrywałysięrównoleglezwielo-
maistotnymiprocesamizachodzącymizarównowspołeczeństwiepolskim,
jakiwżyjącejwKrólestwiePolskimspołecznościżydowskiej.Najistotniej-
szymwydarzeniemstanowiącymtłohistoriiLewinajestsamopowstanie
listopadowe,któregowybuch,apóźniejupadekstałysięjednymzpunktów
zwrotnychwdziejachKrólestwaPolskiegoijegomieszkańców.Jednakto,
czegobohaterowiewspomnieńdoświadczyliwtymokresie,orazto,jak
wydarzeniatezostałyprzezLewinaopisane,stanowiwypadkowąwielu
tendencjiobecnychwpolskimspołeczeństwieiwśródżyjącychwnim
Żydówjeszczeprzedwybuchempowstania,anawetprzedpowstaniem
Królestwa.
UpadekRzeczypospolitejiprzejściejejterenówpodbardziejlubmniej
bezpośredniąkontrolętrzechmonarchiiabsolutnychwiększośćpolskich
VIII
Wstęp
