Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
Rozdział1.Chemiasupramolekularna.Cotojest?
praktyczne.Wspomnianojużowykorzystaniukompleksunitrogliceryny
10a
zβ-cyklo-
dekstryną
11
wprzemyślefarmaceutycznym.Takisposóbpodawanialekarstwanietylko
zapobiegajegorozkładowi,lecztakżezwiększajegorozpuszczalność,cowefekciepro-
wadzidolepszejprzyswajalnościleku[27].Podobniekompleksowaniearomatówlub
przyprawkorzennychzcyklodekstrynamipozwalanaichdługieprzechowywaniebez
strat*.Pokazano,żedodaniecyklodekstrynydozanieczyszczonejwodyumożliwiajej
bardziejwydajneoczyszczenie[45].Innympolempraktycznychzastosowańukładów
supramolekularnychciekłekryształy[14,17]szerokostosowanemiędzyinnymijako
wyświetlacze(patrzp.4.2.6).
Wydajesię,żeprzyszłezastosowaniaasocjatówmolekularnychtakszerokie,
żetrudnosobiewyobrazićichgranice.Jużwkrótceminiaturyzacjaelementówelek-
tronicznychwprzemyślekomputerowymosiągnieswójkres.Poprostuniemożna
jdziezmieścwczipiewięcejelementówelektronicznych,ponieważDścianki
międzyelementamistałybysięzbytcienkieiniezapewniałybyichskutecznejizolacji.
Dalszaminiaturyzacjadzisiejszychurządzwkrótcebędziewięcpraktycznienie-
możliwa.Dlategozaproponowanoinnepodejście,niejakoDoddołu(ang.bottom
up).Polegaononautworzeniuurządzeńelektronicznychorozmiarachpojedynczej
molekułylubściśleokreślonegoagregatumolekularnego.Tojestkolosalnezadanie
technologiczneidopieronieznacznieposunęliśmysięwtymkierunku.Wprzyszło-
ścizwiązkiorganiczneikompleksysupramolekularnebędąsłyłyjakoprzewod-
niki,łprzewodnikiinadprzewodniki,ponieważmożnajezłatwościąotrzymywać
zwystarczającąikontrolowanączystością,aichwłaściwościmożnadostosowywać
dopotrzebzapomocąniewielkichzmianichstruktury.Układysupramolekularne
mogąrównieżznaleźćzastosowaniajakomaszynymolekularne[46].Tworzenieukła-
dówozróżnicowanejarchitekturzewskalinanowywieraogromnywpływnanowo
powstałedziedziny-nanonauinanotechnologię,którepozwolązastąpićpra-
cochłonneidrogiemetodysyntezychemicznejmetodamiwykorzystującymiwydajne
procesysamoorganizacji[47].
Naprzykładkomplekszprzeniesieniemładunkutetratiafulwalenu
21
ztetramety-
lochinodimetanem
22
wykazujewtemperaturzepokojowejprzewodnictwobliskieprze-
wodnictwametali[48].Dlategokomplekstenmógłbyzostaćnazwanymetalemorga-
nicznym.Zaproponowanokilkaukładów,któremogąsłużyćzaurządzeniamolekularne.
Jedenzprzykładówtakiegoukładu,którymógłbydziałaćjakosensor,składasięzzasa-
dowegoroztworufenoloftaleiny
10b
zβ-cyklodekstryną
11
.Purpurowyroztwór
10b
nietylkotraciswójkolorposkompleksowaniu,leczrównieżodzyskujegopoogrzaniu
roztworu[49].Dlategopowyskalowaniumógłbysłużyćzatermometr.Skomplikowany
procesutratyiodzyskiwaniazabarwienianiejestjeszczewpełnizrozumiały,leczten
drugiprocesjestbezwątpieniazwiązanyzrozkłademkompleksu,spowodowanymprzez
ruchycieplnecyklodekstryny.Dobrzeilustrujetodynamicznycharakterfenoloftaleiny
skompleksowanejz
11
(patrzpodrozdz.3.4).Optoelektronikawykorzystujenieliniowe
zjawiskaoptyczneijestjeszczejednymzpólzastosowańkompleksówmolekularnych
[50,51].
*Wyciągzczosnkujestdostępnywhandluwformiekompleksuzcyklodekstryną.