Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
nościprzedewszystkimAntonaBernoláka(1762–1813)iL,udovitaŠtúra
(1815–1856),alediakrytykawidocznajestjużwzapiskachwcześniejszych,np.
wzapiscez1578r.,cytowanejprzezSlovensky
'historicky
'slovníkzpredspisovnćho
obdobia(ukáz
'kovy
´zońit,Bratislava1973,s.251–252):wyrozumelysme,z
'este,
wassemilost,wassimpoddanymBzenyczenomdopustyly,abygychwynodedynsko
na͞krcz
'medawalyna͞tytoswetkj(wpisowniwspółczesnej:Vyrozumielisme,z
'e
ste,vażamilost,,vażimpoddany
'mBzenic
'anomdopustili,abyichvínodedinskona
krc
'medávalinatietosviatky).
Nowydiakrytycznysystemortograficznyopracowałdlajęzykachorwackiego
w1830r.LjudevitGaj(1809–1872).Takzwanagajicastałasięwlatachpięć-
dziesiątychXIXw.podstawąnowegosłoweńskiegosystemuortograficznego,cho-
ciażpierwszaksiążkasłoweńskadrukowanagajicąwyszłajużw1838r.
NatomiastwykorzystującyłacinkęBiałorusinistosowalipisowniętypupolskie-
go,zastępującjedyniepolskiecz,ż,szczeskimic
',z
',ż.Dlaprzykładuprzytoczmy
fragmentwierszaznanegopoetybiałoruskiego,twórcynowoczesnejliteratury
białoruskiej,JankaKupały(IwanaDominikowiczaŁucewicza;1882–1942)wpo-
staci,wjakiejopublikowałgoPierżyBiełaruskiKalendar,,NażajeNiwy,,na1910
hod(Wilnia1910):
JANUKKUPAŁA:PIESNIAZWANARA
Nawysokajhare,dzienichtonieare,
Tolkiptuńkaarołdziesadzicca,
Tamzbuduju,u
˘zwiazduniziu
˘siojnawidu,
Murowanujuwiez
'uzwanicu.
Izawieńujazwon,zusichc
'utnystaron
Rau
˚niahołasiwichru,ihromu.
Jakpuńc
'ujahou
˘chod,sazawucharawod,
Niadzinniezasiedziccadoma!
Razhudziccamojzwonadwakondawakon,
Duńyzbudzić,pasercachudare,
Drohnućskowyciamnic,blisnućiskryzarnic,
Zawaruńaccajary-papary.
Wewspółczesnejpisownibiałoruskiejfragmenttenwyglądanastępująco:
ῼῪ῰ῧῧ῰Ῥ῜Π῜:ῬῡCῪῼῤ῞῜Ὺ῜῭῜
Ὺab‥coka–raps,‍‑‎n‬‟ton‎aps,
To―…k‬Πty•kaᾘapo―‍‑‎ca‍‑‬ΠΠa,
Tam‑ y‍y
,␼‑b
‑‍y,n‬‑‬␼c‏–nab‬‍y,
Ῡypabany
b‎‐yᾘ‑ban‬Πy.
‑ab‎•y‑bon,yc‬‟‡ytn‥ctapon
Pa␼n
ro―acb‬‟py,rpomy.
ῼkΠy•‡y
ro‟o‍,ca‑aby‟apabo‍,
Ὺ‬a‍‑‬nn‎‑ac‎‍‑‬ΠΠa‍oma!
32
CZĘŚĆPIERWSZAPISMOITEKSTY