Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
XXXVI
SPECYFIKAIWARTOŚĆSZTUKI
ciaczłowieka.Pięknoidobroniesąuwikłanewzależnościwynikające
znarzuconegoprzezczłowiekaporządkubycia,sąniezależneodwy-
myślanychprzezczłowiekateoriiipraktyk,którejakowynikintelektu-
alnegoupraszczania,okrajaniaiwybieraniaograniczająwszystko,na
comająwpływ.Intelektipraktycznaaktywnośćczłowiekazubażają
rzeczywistośćotowszystko,copomijauwagasterowanapotrzebąchwi-
li.Efektintuicyjnegopoznanianiemożezmieścićsięwformachinte-
lektu.Ztegoefektuintelektczerpiejednakmateriałdoswojejaktyw-
ności,dotworzeniapojęćiidei.
Ztwierdzenia,żeczłowiekdążydozgodnościżyciazwyznawaną
ideą,wynika,żepodstawąrewolucjispołecznejjestrewolucjamoralna.
Tazaśzaczynasięwsumieniachindywidualnych.Polegaonana„wytwo-
rzeniusięnowychuczuciowychstronduszy”.Nowy,dobryświatspo-
łeczny,któryjakwierzyłAbramowski,zostaniezbudowanyprzezno-
wegoczłowieka,będziebardziejprzyjaznyczłowiekowiniżtenporząd-
kowanyprzezkapitalistycznyładgospodarczy.Gwarantemdobrego
ipięknegoświatajestwfilozofiiAbramowskiegoczłowiek,czylijed-
nostkazdolnatworzyćiulegaćkształtowaniu.Możliwośćzmianymen-
talnościczłowieka,zmianyjegosumieniajestpodstawowymzałoże-
niemtwórcysocjalizmubezpaństwowego.Wuzyskaniutejzmiany
wedługpolemizującegozTołstojemautoraCotojestsztuka?...
–
bar-
dzopomocnejestpiękno.
Abramowskipisał,że„wszystkostajesięczymśzupełnieinnym,
jeżelizeńodtrącimypierwiastekintelektualny,tojestjeżelizatrzyma-
mysięuprogumyśli”52.Zwracałuwagęnato,żepomiędzyrzeczą
anamizachodziwtedyzupełnienowystosunek–stosunekestetyczny.
Wtejnowejrelacji„światrzeczyukazujenamswojedrugieoblicze,
intuicyjne,obliczeuczuciaprzedmyślowegoiwłaśniezetknięciesię
naszeztymobliczemwyzwolonymodmyślijestnarodzinamipiękna
wduszyludzkiej”53.
PięknowkoncepcjiAbramowskiegojestprzydatnedladokonania
sięrewolucjimoralnejniedlatego,żekontaktznimjestprzyjemny,że
oczarowujeiuwodzipomagającprzekonywaćdoidei,aledlatego,że
doświadczeniepięknatodoświadczenieprawdyniepomniejszonej
przezaktywnośćintelektualnączłowieka,dotarciedozgromadzonych
52Ibidem,s.20.
53Ibidem.
