Wybór prawa dla zobowiązań umownych na gruncie rozporządzenia Rzym I

Sławomira Lerman-Balsaux

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-8286-530-1

DOI:

Wydawnictwo:

Wolters Kluwer Polska SA

Rok wydania:

2022

Liczba stron:

445

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Lerman-Balsaux, Sławomira. Wybór prawa dla zobowiązań umownych na gruncie rozporządzenia Rzym I. Red. . : Wolters Kluwer Polska SA, 2022, 445 s. ISBN 978-83-8286-530-1

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Lerman-Balsaux, S.

T1 Wybór prawa dla zobowiązań umownych na gruncie rozporządzenia Rzym I

PB Wolters Kluwer Polska SA

YR 2022

SN 978-83-8286-530-1

Bibliografia BibTex:

@Book{ 271438, author = "Lerman-Balsaux, Sławomira", editor = "", title = "Wybór prawa dla zobowiązań umownych na gruncie rozporządzenia Rzym I", publisher = "Wolters Kluwer Polska SA", year = "2022", address = "", isbn = "978-83-8286-530-1" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Lerman-Balsaux, Sławomira

ED -

TI - Wybór prawa dla zobowiązań umownych na gruncie rozporządzenia Rzym I

PB - Wolters Kluwer Polska SA

CY -

PY - 2022

SN - 978-83-8286-530-1

ER -

Netografia (standard APA):

Lerman-Balsaux, Sławomira. Wybór prawa dla zobowiązań umownych na gruncie rozporządzenia Rzym I [baza danych online] : Wolters Kluwer Polska SA, 2022 [dostęp: 27 04 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/wybor-prawa-dla-zobowiazan-umownych-na-gruncie-rozporzadzenia-rzym-i-slawomira-lerman-balsaux-271438.

zobowiązania

Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 593/2008 (Rzym I) należy do najważniejszych przykładów realizacji zasady swobody wyboru prawa w europejskim prawie kolizyjnym. Zawarcie w umowie klauzuli wyboru prawa eliminuje niepewność co d...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-8286-530-1

DOI:

Wydawnictwo:

Wolters Kluwer Polska SA

Rok wydania:

2022

Liczba stron:

445

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Wykaz skrótów | str13
Wstęp | str19
Autonomia woli w prawie prywatnym międzynarodowym | str23
Wybór prawa jako przejaw kolizyjnej autonomii woli | str23
2.1. Ujęcie doktrynalne | str27
2.1.1. Stanowisko tradycyjne | str27
Zalety wyboru prawa | str27
2.1.2. Efektywność ekonomiczna | str31
2.2. Wybór kolizyjny a motywacja stron w obrocie międzynarodowym | str36
2.2.1. Uwagi ogólne | str36
2.2.2. Badania empiryczne | str36
2.2.3. Wybór prawa w praktyce obrotu gospodarczego 39
2.2.3.1. Dążenie do wyboru prawa rodzimego | str39
2.2.3.2. Wybór prawa a pozycja negocjacyjna stron | str42
2.2.3.3. Globalna ocena „jakości” danego systemu prawnego | str43
2.2.4. Podsumowanie | str47
3.1. Rodzaje wyboru prawa | str48
Systematyka wyboru prawa | str48
3.2. Wybór swobodny | str49
3.3. Wybór ograniczony | str51
Wybór prawa a wskazanie materialnoprawne | str52
Od konwencji rzymskiej do rozporządzenia Rzym I | str57
Wybór prawa jako zasada w prawie Unii Europejskiej | str57
Wybór prawa w unijnych rozporządzeniach kolizyjnych | str67
3.1. Uwagi ogólne | str74
Wybór prawa a cele Unii Europejskiej | str74
3.2. Wybór prawa w procesie integracji europejskiej | str75
3.3. Wybór prawa jako unijny aksjomat? | str81
4.1. Uwagi ogólne | str84
Wykładnia rozporządzenia i zagadnienia kwalifikacyjne | str84
4.2. Wykładnia językowa | str85
4.3. Wykładnia systemowa | str87
4.4. Wykładnia celowościowo-funkcjonalna | str91
4.5. Wykładnia historyczna | str94
4.6. Kwalifikacja na gruncie rozporządzenia Rzym I | str96
4.6.1. Pojęcie kwalifikacji a specyfika unijnego prawa kolizyjnego | str96
4.6.2. Kwalifikacja autonomiczna na gruncie rozporządzenia Rzym I | str100
Charakter norm rozporządzenia Rzym I | str105
6.1. Statut umowy o wybór prawa | str107
Prawo właściwe do oceny istnienia oraz ważności porozumienia w przedmiocie wyboru prawa | str107
6.2. Istnienie i ważność umowy o wybór prawa | str110
6.2.1. Uwagi ogólne | str110
6.2.2. Ważność materialna umowy o wybór prawa (art. 10 ust. 1 rozporządzenia Rzym I) | str112
6.2.3. Dojście do skutku umowy o wybór prawa | str113
6.2.4. Konflikt formularzy | str116
6.2.5. Problem odpowiedniego stosowania art. 10 ust. 2 rozporządzenia Rzym I | str119
6.3. Forma wyboru prawa | str121
Przedmiot wyboru prawa w rozporządzeniu Rzym I | str123
Uwagi ogólne | str123
2.1. Uwagi ogólne | str124
Wybór prawa określonego państwa | str124
2.2. Prawo państwa o niejednolitym systemie prawnym | str129
3.1. Normy niebędące prawem określonego państwa | str136
Wybór norm niebędących prawem określonego państwa | str136
3.2. Stanowisko prawa unijnego | str138
3.3. Wybór norm niebędących prawem państwa jako wskazanie materialnoprawne | str141
3.4. Zasadność dopuszczenia wyboru norm niebędących prawem pozytywnym | str145
3.5. Praktyczna potrzeba dopuszczenia wyboru norm niepochodzących od prawodawcy | str149
Możliwość wyboru przez strony unijnegoinstrumentu opcjonalnego | str154
5.1. Poddanie umowy przepisom konwencji wiedeńskiej jako materialnoprawne wskazanie ........ regulacji prawnej | str158
Wybór postanowień konwencji wiedeńskiej | str158
5.2. Zastosowanie konwencji wiedeńskiej w przypadku wyboru prawa określonego państwa | str161
Prawo religijne jako prawo właściwe dla umowy | str163
1.1. Wybór wyraźny | str167
Sposób wyboru prawa właściwego | str167
Wybór wyraźny a wybór dorozumiany | str167
1.2. Wybór dorozumiany | str168
1.2.1. Sformułowanie art. 3 ust. 1 zdanie drugie ............ rozporządzenia Rzym I | str168
1.2.2. Wybór jako wyraz rzeczywistej woli stron | str172
1.2.3. Elementy wskazujące na dorozumiany wybór prawa | str174
1.2.3.1. Przykładowy katalog okoliczności świadczących o dokonaniu wyboru prawa | str174
1.2.3.2. Znaczenie klauzuli jurysdykcyjnej | str179
1.2.4. Wybór dorozumiany – problemy praktyczne | str182
2.1. Uwagi ogólne | str185
Wybór uprzedni, następczy i zmiana statutu kontraktowego | str185
2.2. Wybór prawa w toku postępowania sądowego | str188
2.3. Skutek temporalny wyboru następczego | str192
2.3.1. Domniemanie skutku ex tunc | str192
2.3.2. Zmiana statutu a ważność formalna umowy | str196
2.3.3. Prawa osób trzecich | str197
2.4. Klauzule modyfikujące w czasie właściwość prawa wybranego | str200
2.4.1. Wybór warunkowy i klauzule floating choice | str200
2.4.2. Klauzule usztywniające (petryfikacja treści statutu kontraktowego) | str204
3.1. Dépeçage – pojęcie i geneza | str211
Wybór częściowy i złożony | str211
3.2. Granice wyboru częściowego i złożonego | str213
3.3. Wybór częściowy w praktyce | str221
Podsumowanie | str224
Ograniczenia wyboru prawa w umowach konsumenckich i pracowniczych | str226
Uwagi ogólne | str226
2.1. Pojęcie umów konsumenckich | str229
Umowy konsumenckie | str229
2.2. Zakres podmiotowy regulacji | str232
2.2.1. Pojęcie konsumenta | str232
2.2.2. Konsument jako osoba fizyczna | str233
2.2.3. Nieprofesjonalny cel zawarcia umowy | str235
2.2.4. Przedsiębiorca jako kontrahent konsumenta | str241
2.3. Zakres przedmiotowy regulacji | str242
2.3.1. Uwagi ogólne | str242
2.3.2. Przesłanki pozytywne | str243
2.3.2.1. Uwagi ogólne | str243
2.3.2.2. Nakierowanie działalności | str243
2.3.2.3. Umowa zawarta w zakresie działalności przedsiębiorcy | str247
2.3.2.4. Podsumowanie | str247
2.3.3. Przesłanki negatywne | str248
Indywidualne umowy o pracę | str250
4.1. Uwagi ogólne | str251
Mechanizm ochrony słabszej strony umowy w przypadku wyboru prawa | str251
4.2. Zasada kolizyjnego uprzywilejowania strony słabszej a wybór prawa właściwego | str252
4.3. Przepisy, których nie można wyłączyć w drodze umowy | str254
4.4. Normy imperatywne a minimalny standard ochrony strony słabszej | str258
4.5. Porównanie standardów ochrony | str262
4.5.1. Uwagi ogólne | str262
4.5.2. Proces porównania poziomów ochrony | str262
4.5.3. Metody porównania poziomów ochrony | str265
4.5.4. Stosowanie prawa korzystniejszego dla strony słabszej | str268
5.1. Uwagi ogólne | str271
Wybór prawa jako klauzula nienegocjowana indywidualnie | str271
5.2. Dopuszczalność zawarcia klauzuli wyboru prawa we wzorcu umownym | str272
5.3. Wymóg rzeczywistego konsensu stron | str276
5.4. Uznanie klauzuli wyboru prawa za niedozwoloną | str278
Efektywność konstrukcji ograniczenia skutku wyboru prawa | str283
Ograniczony wybór prawa – umowy przewozu oraz umowy ubezpieczenia | str286
Wprowadzenie | str286
2.1. Geneza i ratio legis art. 5 ust. 2 zdanie trzecie rozporządzenia Rzym I | str287
Umowy przewozu | str287
2.2. Rozróżnienie umów przewozu towarów i osób w kontekście wyboru prawa właściwego | str290
2.3. Ograniczony wybór prawa dla umów ........ przewozu osób | str297
2.4. Wyłączenie stosowania reguły korekcyjnej | str301
3.1.1. Uwagi ogólne | str301
Umowy ubezpieczenia | str. 301 3.1. Art. 7 rozporządzenia Rzym I jako próba ujednolicenia reżimu kolizyjnego umów ubezpieczenia | str301
3.1.2. Geneza i zakres zastosowania art. 7 rozporządzenia Rzym I | str302
3.1.3. Kryteria umiejscowienia ryzyka i jego rozmiaru | str306
3.2. Wybór prawa dla umów ubezpieczenia | str309
3.2.1. Zakres swobody wyboru prawa dla umowy ............ ubezpieczenia | str309
3.2.1.1. Uwagi ogólne | str309
3.2.1.2. Wybór prawa dla umów ubezpieczenia dużych ryzyk | str310
3.2.1.3. Wybór prawa dla umów ubezpieczenia obejmujących ryzyka masowe zlokalizowane na terytorium Unii | str311
3.2.1.4. Wybór prawa dla umów reasekuracji i umów ubezpieczenia obejmujących ryzyka masowe zlokalizowane poza terytorium Unii | str312
3.2.2. Ratio legis zróżnicowania zasad wyboru prawa dla umów ubezpieczenia | str312
3.3. Ograniczony wybór prawa dla umów ubezpieczenia ryzyk masowych – zagadnienia szczegółowe | str318
3.3.1. Zakres stosowania regulacji art. 7 ust. 3 zdanie pierwsze rozporządzenia Rzym I | str318
3.3.2. Przedmiot wyboru prawa | str321
3.3.2.1. Zamknięty katalog porządków prawnych | str321
3.3.2.2. Wybór prawa państwa członkowskiego, ............... w którym umiejscowione jest ryzyko ubezpieczeniowe w chwili zawarcia umowy | str322
3.3.2.3. Wybór prawa państwa, w którym ubezpieczający ma miejsce zwykłego pobytu | str325
3.3.2.4. Wybór prawa państwa członkowskiego Unii Europejskiej, którego obywatelem jest ubezpieczający zawierający umowę ubezpieczenia na życie | str327
3.3.2.5. Wybór prawa państwa członkowskiego Unii Europejskiej wystąpienia ryzyka ubezpieczeniowego | str329
3.3.2.6. Wybór prawa państwa członkowskiego umiejscowienia ryzyka, gdy ubezpieczający prowadzi działalność handlową lub przemysłową lub wykonuje wolny zawód, a umowa ubezpieczenia obejmuje co najmniej dwa ryzyka ubezpieczeniowe związane z tą działalnością i umiejscowione w różnych państwach członkowskich | str331
3.3.3. Mechanizm kolizyjny umożliwiający poszerzenie minimalnych granic wyboru prawa | str333
4.1. Uwagi ogólne | str339
Ograniczony wybór prawa jako narzędzie..... ochrony kolizyjnoprawnej | str339
4.2. Przedmiot ograniczonego wyboru prawa a realizacja celu ochronnego | str340
4.2.1. Uwagi ogólne | str340
4.2.2. Umowy przewozu osób | str342
4.2.3. Umowy ubezpieczenia obejmujące ryzyka masowe zlokalizowane na terytorium Unii Europejskiej | str345
4.3. Zasadność zastosowania konstrukcji ograniczonego wyboru prawa dla ochrony kolizyjnej ........ strony słabszej | str346
Wybór prawa a regulacje o charakterze imperatywnym | str354
2.1. Wybór prawa a element międzynarodowy | str358
Uwagi ogólne | str. 354 Wybór prawa w sytuacjach wewnątrzkrajowych (art. 3 ust. 3 rozporządzenia Rzym I) | str358
2.2. Przesłanki stosowania art. 3 ust. 3 rozporządzenia Rzym I | str360
2.2.1. Obiektywny element międzynarodowy | str360
2.2.2. Powiązania podmiotowe | str364
2.2.3. Powiązania przedmiotowe | str367
2.2.4. Moment dokonania oceny | str370
2.3. Charakter regulacji zawartej w art. 3 ust. 3 rozporządzenia Rzym I | str371
2.3.1. Uwagi ogólne | str371
2.3.2. Artykuł 3 ust. 3 rozporządzenia Rzym I ............ jako ograniczenie wyboru kolizyjnego | str371
2.3.3. Znaczenie art. 3 ust. 3 rozporządzenia Rzym I dla praktyki | str377
3.1. Geneza i cel uregulowania | str381
Wybór prawa w sytuacjach wewnątrzunijnych (art. 3 ust. 4 rozporządzenia Rzym I) | str381
3.2. Przesłanki stosowania art. 3 ust. 4 rozporządzenia Rzym I | str384
3.3. Unijne przepisy imperatywne | str388
3.3.1. Pojęcie unijnych przepisów imperatywnych | str388
3.3.2. Unijne przepisy imperatywne w kształcie przyjętym w siedzibie sądu – wady i zalety | str391
3.4. Mechanizm ograniczenia wyboru prawa | str394
3.5. Relacja art. 3 ust. 4 rozporządzenia Rzym I z innymi przepisami rozporządzenia | str399
3.6. Artykuł 3 ust. 4 rozporządzenia Rzym I a obowiązki implementacyjne państw członkowskich | str404
3.7. Relacja z przepisami kolizyjnymi dyrektyw | str406
Bibliografia | str411

2.Zaletywyboruprawa

pozostajerozstrzygnięciemdopewnegostopniaarbitralnym41iwprakty-

ceczęstonieodpowiadającympotrzebomstrondanejumowy.Popierwsze

prawodawca,któregoroląjestrozstrzygnięciekonfliktunormwprzestrzeni,

wybierającokolicznośćdecydującąopowiązaniudanejkategoriistosunków

zobowiązaniowychzprawemokreślonegopaństwa,najczęściejposzukuje

prawanajściślejzniązwiązanego42.Tymczasemstrony,dążącdonajskutecz-

niejszejrealizacjiceluspołeczno-gospodarczegokonkretnejumowy,mogą

kierowaćsięodmiennyminiżlegislatorwzględami43.Powtóre,zewzględu

naspecyfikękonkretnejumowyprawowskazanezapośrednictwemnorm

kolizyjnychposługującychsięłącznikamiobiektywnymimożewdanym

przypadkuwykazywaćjedynieluźnyzwiązekzzawieranąmiędzystronami

umową44.

2.1.2.Efektywnośćekonomiczna

Zadopuszczeniemswobodywyborukolizyjnegoprzemawiająrównież

argumentywysuwaneprzezzwolennikówekonomicznejanalizyprawa45.

Wybórprawawświetlezałożeńzarównoekonomiineoklasycznej,jakino-

wejekonomiiinstytucjonalnej46wydajesięrozwiązaniem,którenajlepiej

odpowiadagospodarczympotrzebomobrotu.Skorouznajesię,żestrony

wiedzą,któreprawobędzienajlepiejodpowiadaćłączącejjerelacjiumownej,

towłaśniewybórprawaprowadzidoosiągnięciaekonomiczniepożądanej

efektywności47.Rezultattenzostajeosiągniętywpłaszczyźnieekonomicznej

41M.Czepelak,Autonomia...,s.430.

42Por.M.Czepelak,MiędzynarodoweprawozobowiązańUniiEuropejskiej,Warszawa2012,

s.105;J.-M.Jacquet,Lathéorie...,s.7.

43Por.J.-M.Jacquet,Lathéorie...,s.7;zob.teżrozdziałIpkt2.1.2.

44Por.Ł.Żarnowiec[w:]SystemPrawaHandlowego,t.9...,red.W.Popiołek,s.198.

45Szerzejnatematekonomicznegouzasadnieniakolizyjnejautonomiiwolizob.P.Mankow-

ski[w:]RomeI...,red.U.Magnus,P.Mankowski,s.112-121ipodanatamliteratura.Wprzed-

miociegenezyidefinicjiekonomicznejanalizyprawazob.M.Mataczyński,Przepisywymuszające

swojezastosowaniewprawieprywatnym...,s.64.

46SzerzejnatemattychpojęćJ.Godłów-Legiędź,Współczesnaekonomia:kunowemuparadyg-

matowi?,Warszawa2010,s.19in.

47G.Low,APsychologyofChoiceofLaws,nEuropeanBusinessLawReview”2013l24(3),s.366;

P.Mankowski[w:]RomeI...,red.U.Magnus,P.Mankowski,s.113;G.Rühl,ChoiceofLawby

theParties,s.190;G.Rühl,TheRoleofEconomicEfficiencyinEuropeanPrivateInternationalLaw

[w:]GeneralPrinciplesofEuropeanPrivateInternationalLaw,red.S.Leible,AlphenaandenRijn

2016,§3.05-3.06.ChodzituzarównooefektywnośćwsensiePareto(optimumwsensiePareto),

Brak wyników

Wybór prawa dla zobowiązań umownych na gruncie rozporządzenia Rzym I

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra