Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
odwyjaśnieńpsychologicznych,światopoglądowychczypolitycznych
stanowiłyonejedenzistotniejszychskładnikówjegotwórczości,tworząc
jejwewnętrznądynamikę,opozycjepostawświatopoglądowych,będąc
podstawamisporuzsamymsobą.Tragizmbyłintegralnymskładnikiem
poezjiBroniewskiego.
Jejtragicznośćwyrażałasięprzedewszystkimwdramatycznym
napięciumiędzyrozpacząaekstatycznąradością,szeptemikrzykiem,
ciemnąijasnąwizjąrzeczywistości,patosemigroteską.Broniewskibył
twórcągłębokoosobistym,którego„społeczność”wiązałasięzzałożenia
zzasadamiwspółodczuwaniaiwspółprzeżywania.Tragizmowiegzystencji
poetaprzeciwstawiałstaleheroicznyetoswalki[87].Alerównieżukazywał
kolizjęwartościorazupominałsięoprawodoprzeżywaniabólu
irozpaczy.Wkrótkimwierszu,opublikowanymjużpojegośmierci,
uwydatniłasiętawłaśnieistotnastronajegotwórczości:
Pytasz,czemucorazczęściej,
pozadrwiącąmaskąwierszy,
wtwarzymojejwyrazśmierci,
skurczbolesnyinieszczęście.
Bomnieposągzjednejbryły
przeraźliwypustkąpowiek,
alesmutnyizawiły,
pełenbólużywyczłowiek.
Wierszten,długopozostającywrękopisie,madwiekopie:z1935
i1949roku.Niebyłtozapewneprzypadek.Treśćutworuakcentowała
bowiemtrwałośćuniwersalnychwartościhumanistycznychoraz–
coważne–byłarównocześniewyrazemsprzeciwuwobecgroźby
„skamienienia”w„posągzjednejbryły”.Tametaforamożeodnosićsię
nietylkodozałożonego,nacechowanegoideowokontrastu(„posąg”–
„żywyczłowiek”),lecztakżezaprzeczaćpróbomtworzeniazpoetypostaci
„zakademiikuczci”,windowanejnapiedestałprzezwielu
socrealistycznychkrytyków.
