Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.4.Grupowanieiprezentacjazebranychdanych
25
Podziałytejednakniewykluczająsięwzajemnie,gdyżnp.szeregrozdzielczy
możebyćjednocześnieszeregiemczasowymlubprzestrzennym.
Szeregszczegółowytotaki,wktórymzawartoopisbadanejzbiorowości,po-
dającinformacjęowartościbadanejcechywkażdympunkciepomiarowym,
tj.wkażdymmomencielubdlakażdejzobserwowanychjednostekwchodzących
wskładzbiorowościstatystycznej.Przydatnośćszereguszczegółowegobierzesię
stąd,żedajeoncałkowitymateriałstatystyczny,odktóregomożnarozpocząćpra-
cębadawczą.Jestonjednakmałoprzejrzysty,dlategostosujesięgotylkowtych
przypadkach,gdywymaganajestdużadokładność,aliczbaobserwacjijeststo-
sunkowoniewielka.Szeregiczasowemajązazwyczajpostaćszeregówszczegóło-
wych,gdyżwprzypadkuanalizydynamikizjawiskistotnesązmianyzachodzące
wkolejnychpunktachpomiarowych.
Szeregiemrozdzielczymnazywasięuporządkowanyipogrupowany(według
przyjętychkryteriów)zbiórinformacjidotyczącychbadanejcechywystępującej
wokreślonejzbiorowościlubpróbie.Otrzymujesięgo,dzielączbiorowośćstaty-
stycznąnaklasyzbiorczewedługpewnejcechyipodającliczebnościkażdejztych
klas,zwaneliczebnościamiklasowymin
i,i=1,2,ł,k.Szeregirozdzielczemogą
dotyczyćzarównocechyjakościowej,jakiilościowej.Charakteryzująonestruktu-
rędanejzbiorowości,stądnazywanesączasemszeregamistrukturalnymi.
Wpraktycewyróżniasięrównieższeregirozdzielczekumulacyjne,którepo-
wstająprzezdodanieliczebnościkolejnychprzedziałówiobliczanieprocentu
liczebnościkumulowanychwstosunkudoliczebnościcałegozbioru.Szeregiku-
mulacyjneinformują,dlailujednostekbadanejzbiorowościzmiennaprzybiera
wartościmniejszeodgórnejgranicykonkretnegoprzedziału(szeregkumulacyjny
rosnący)lubdlailujednostekstatystycznychzmiennaprzyjmujewartościwiększe
oddolnejgranicyokreślonegoprzedziału(szeregkumulacyjnymalejący-kumu-
lacyjnyrozkładmalejący).
Grupującmateriałbadawczy,rozpatrujesięwszystkiemożliwewariantybada-
nychcechstatystycznychx
i.Wprzypadkucechjakościowychimierzalnychskoko-
wych,poszczególnewariantybadanychcechx
imożnawymienićjako:x
1,x
2,ł,x
k.
Wprzeciwieństwiedocechciągłych,któremogąprzyjmowaćnieprzeliczalnie
wielewartościx
i∈<x
min,x
max>,awięcniemożnaichwszystkichwymienić.Wta-
kimprzypadkutworzysięklasy,dzielącobszarzmienności(x
min-x
max)cechyna
tzw.przedziałyklasowe,określoneprzezichdolnąx
idigórnąx
iggranicę.Różnicę
międzywartościąx
ig-x
id,nazywasięrozpiętościąprzedziałuklasowego.
Przedziałyklasowezawierającepokilkawariantówbadanejcechymożnarów-
nieżutworzyćdlacechskokowych.Tworzenietakichprzedziałówmożebyćwy-
nikiemgrupowaniastatystycznego,kiedyzpowodudużejliczbywariantówcechy
dokonujesięagregacjiniektórychznichwklasy.Możetotakżezostaćnarzucone
jeszczewtrakciezbieraniadanychstatystycznych,kiedyto-zgodniezcelemba-
dania-pytaniadotycząprzynależnościdozgóryokreślonychprzedziałów,anie
konkretnychwariantówcechy.
