Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wnichzanieczyszczeń(Rzętała,2003,2008;Kostecki,2003).Jeszczeinnymaspek-
temfunkcjonowaniaosadówdennychwzbiornikachantropogenicznychjestich
traktowaniejakomateriałuookreślonejprzydatnościgospodarczej(Rzętałaiin.,
2009).
Zpoczynionegoprzeglądustanugeomorfologicznychbadańmiszbiorników
antropogenicznychwynika,żeproblemichprzemiangeomorfologicznychnie
byłdotychczasrozpatrywanykompleksowo,costałosięprzesłankąmotywującą
dopodjęciabadańnadzagadnieniemwodniesieniudozbiornikówwodnychre-
gionugórnośląsko-zagłębiowskiego.Natledotychczasanalizowanychpodwzglę-
demgeomorfologicznymakwenówwódstojącychwPolsce,stosunkowonowy-
miobiektamibadawczymimisysztucznychzbiornikówwodnychwregionie
górnośląsko-zagłębiowskim,tymbardziejistotnymidlaświatowegodorobkugeo-
morfologicznego,żejesttoobszarwręczmodelowegowpływuczłowiekanawa-
runkiprzyrodnicze.Jednocześnieregiongórnośląsko-zagłębiowskijestpostrzegany
jakonajbardziejantropogenicznieprzeobrażonyobszarPolski,mimopoprawystanu
środowiskawostatnichlatach.Takistanśrodowiskastwarzamożliwośćprzeprowa-
dzenia1wpewnymsensieunikatowych1badańnadprzemianamigeomorfolo-
gicznymimiszbiornikówwodnychwwarunkachzróżnicowanejantropopresji,np.
miejskiej,przemysłowej,rolniczej.
1.2.Obszarbadań
Badanezbiornikiwodneznajdująsięnaobszarzetzw.regionugórnośląsko-
-zagłębiowskiego(rys.1),którypodwzględemhistoryczno-etnograficznymwczę-
ścizachodniejzaliczasiędoGórnegoŚląska,awczęściwschodniej1dozachod-
niejMałopolski.PodwzględemfizycznogeograficznymobejmujeonWyżynęŚląską
(341.1)orazsąsiadującezniączęściKotlinyOświęcimskiej(512.2)iNizinyŚląskiej
(518.5),atakżefragmentykilkuinnychmakroregionów,np.WyżynyKrakowsko-
-Częstochowskiej(341.1),KotlinyOstrawskiej(512.1).Obszarbadańobejmujetere-
nypołożonemiędzydolinąOdrynazachodzie,poDąbrowęGórnicząiJaworzno
nawschodzieorazodokolicTarnowskichGóriSiewierzanapółnocy,podolinę
Wisłynapołudniu.Doniedawnaobszartenbyłpostrzeganyprzezpryzmatznacze-
niaprzemysłowego,któregorangępodkreślałowydzielenieGórnośląskiegoOkręgu
PrzemysłowegoiRybnickiegoOkręguWęglowego.Jesttoterenuznawanyzanaj-
bardziejantropogenicznieprzeobrażonyobszarPolski,którywspółcześnieutracił
przemysłoweznaczenienarzeczdynamicznierozwijającegosięsektorausług.
Regiongórnośląsko-zagłębiowskijestobszarem,naktórymzwłaszczawostat-
nichkilkudziesięciulatachpowstałokilkatysięcyzbiornikówwodnych.Regionten
podwzględemliczbyzbiornikówwodnychiichzróżnicowania(morfo-ihydroge-
netycznego,morfometrycznego,miktycznego,troficznego,funkcjonalnego)jestwy-
10
jątkowymwskaliPolski,Europy,anawetświata„pojezierzemantropogenicznym”