Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
dużowiększetempoprzemiangeomorfologicznychmissztucznychzbiorników
wodnych(Łajczak,1995;Rzętała,2003;Grobelska,2006),wporównaniudojezior
jakoobiektównaturalnychizbiornikówwystępującychnaterenachpozbawionych
silnychoddziaływańantropogenicznych.Różneteżjestznaczenieprzyrodnicze
ispołeczno-gospodarczeprzemiangeomorfologicznychwobrębiezbiornikówwod-
nych,cowdużejmierzewynikazistnieniazróżnicowanychuwarunkowańśrodo-
wiskowychichwystępowania.
Ogromdokonańbadawczychwdziedzinachgeomorfologiiihydrologiijezior
niezmieniafaktu,żeproblematykaprzemiangeomorfologicznychzbiornikówan-
tropogenicznychwliteraturzegeograficznejtraktowanajestraczejmarginalnie,
awiększymzainteresowaniempoznawczymciesząsiętylkoakwenynajwiększe,
zregułyodużymznaczeniugospodarczym.Wynikatozanalizytreścipodsumo-
wańbadawczychrealizowanychzróżnąintensywnościąodIpołowyXXwieku,
któretraktująprzedewszystkimogeomorfologicznejewolucjijezior,sygnalizując
conajwyżejproblematykęprzemiangeomorfologicznychzbiornikówantropoge-
nicznych(Klimaszewski,1978;Nowaczyk,1988;Choiński,1995,2007;Tobolski,
1995;Łajczak,1995;Bird,Charles,2000;Verstraeteniin.,2006).
Zmianygeomorfologiimisjeziorantropogenicznychdotycząszerokiegospek-
truminterdyscyplinarnychikomplementarnychbadańśrodowiskageograficznego
(Banach,1994;Łajczak,1995;Rzętała,2003;Verstraeteniin.,2006).Najwięcej
pracpoświęconoproblematyceosadówdennych,niecomniej1procesombrzego-
wymorazstrefiekontaktuwódrzecznychijeziornych.
Spośródwszystkichformświadczącychoprzemianachgeomorfologicznych,
zachodzącychwobrębiezbiornikówwodnych,deltynajbardziejwyrazistymre-
zultatemsedymentacjiisedentacjiwstrefiekontaktuwódrzecznychijeziornych.
Tymniemniej,raczejrzadkobyłyoneprzedmiotemkompleksowegorozpoznania.
Opisywanewliteraturzebadanianadformowaniemformdeltowychbyłyzwykle
skoncentrowanenaanalizieprocesówerozyjnychisedymentacyjnychzazwyczaj
dużychdelt,formowanychwstrefachujściowychrzekdomórzioceanów,np.delty
Nilu(Stanley,1996),HuangHeiJangcy(Liuiin.,2010;Saitoiin.,2001),Missisipi
(Dayiin.,2005)czyDunaju(Stanicaiin.,2007).Porównywalnezainteresowanie
badawczedotyczydużychdelttworzonychwjeziorach,np.deltaSelengiuwschod-
nichwybrzeżyBajkału(Romashkin,Williams,1997).Rzadkospotykasięprace
natematdelttworzonychwzbiornikachśródlądowych(Cyberski,1969;Badora,
2005;Łajczak,2006;Rzętałaiin.,2009)1analizompoddawanezazwyczaj
całościowepokrywyosadówdennychwkontekściezamulaniazbiorników(Kar-
naukhova,2011;Verstraeteniin.,2006)lubakumulacjizanieczyszczeńwosadach
(Roach,2005;Jaguśiin.,2012).WPolscezainteresowaniutemuodpowiadająjedy-
niebadaniadeltyWisły(Kowalik,2001;Drwal,2002)orazdeltwobrębieZalewu
Szczecińskiego(Wiśniewski,Wolski,2005),chociażnieonezwiązaneztypo-
wymśrodowiskiemlimnicznym.Wieleuwagipoświęconezostałodeltomwzbior-
nikachwodnychnaobszarachowyraźnejrzeźbieerozyjnej(Chomiakiin.,1969;
Klimekiin.,1989,1990;Łajczak,1995,2006)1dotyczytozwłaszczaZbiornika
8
RożnowskiegonaDunajcu.Corazwiększezainteresowaniedotyczyrównieżzamu-