Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
jegokoncepcjiwnauceniechodziozbliżeniesiędoprawdy,aleonieu-
stanneprodukowanienowychtekstów,któremogąbyćuznanezanau-
kowe[por.Bobrowski1998:37].
Wpostmodernizmiemiejscewyjaśnianiamazastąpićrozumienie.
Wnauceokomunikowaniu,mającejcharakterinterdyscyplinarny,paradygma-
tymożnaprzypisaćokreślonymnurtom.Wobrębienurtówwyróżnićmożna
takżeróżnorodneszkoły.
Naukaokomunikowaniuzaautonomicznądyscyplinęakademickąuzna-
nazostaławpołowieXXwieku.Odpoczątkurozwijałasiędwomaodrębnymi
nurtami-amerykańskimieuropejskim4.Obokniezależniepowstałdetermi-
nizmtechnologiczny.
Wcześniejszy(zwanydominującym)nurtempi-
NURTYWNAUCE
ryczny(amerykański)wywodziswojezałożeniaimeto-
OKOMUNIKOWANIU
empiryczny
dyzpsychologiiisocjologii.Pracepowstającewobrębie
krytyczny
tegonurtuzawierająwynikistatystycznebadańempi-
determinizmtechnologiczny
rycznychijedyniekrótkieichanalizy.Nurttenopierasię
naprzyjęciuliberalno-pluralistycznegoideałudobregospołeczeństwa,linearnego
modelutransmisjiwpływuprzekazów,siłymediów,modyfikowanejprzez
wpływosobowy,stosowaniubadańilościowych.
Natomiastpowstaływkonfrontacjizdominującym(zwanyalternatyw-
nym)nurtkrytyczny(europejski)opierasięnazałożeniachimetodachprzeję-
tychzhermeneutykiliterackiej,ekonomiipolitycznejiniemieckiejfilozofii.
Praceuczonychtegonurtusąhumanistyczneianalityczne,alepozbawioneempi-
ryzmu5.Wkażdymztychnurtówdominująinnetechnikibadawcze(tabela1):
Tabela1
/
/
/
/
/
/
metodyilościoweijakościowe
sondaże
badaniaopiniipublicznej
wywiady
ankiety
metodystatystyczneitd.
NURTAMERYKAŃSKI
EMPIRYCZNY
/
/
/
/
analizy
porównania
opisy
badaniaspołeczeństwajakocałości
-zuwzględnieniemmateriałów
historycznych
NURTEUROPEJSKI
KRYTYCZNY
Trzecinurtwdwudziestowiecznychbadaniachkomunikologicznych,pozo-
stającypozanurtamigłównymi,stanowideterminizmtechnologiczny.Jeston
ściślezwiązanyzrozwojemśrodkówmasowegoprzekazu.Jegoprzedstawiciele
4ZestawieniecechobutychnurtówznajdzieczytelnikwksiążceBogusławyDobek-Ostrowskiej
(2007:42),Komunikowaniepolityczneipubliczne.
5Szczegółowecharakterystykiobutychnurtów,zestawionewtabeli,znajdzieczytelnikwpracach
TomaszaGobana-Klasa(1999:91-92)iBogusławyDobek-Ostrowskiej(2001:14).
13
