Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
A.Zawiślak,Wybranezagadnieniazpedagogikispecjalnej,Kraków2009
ISBN:978-83-7587-189-0,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2009
10
Wybranezagadnieniazpedagogikispecjalnej
3000latzapisydotyczącesposobówpostępowaniazdziećmiupośledzonymi,zna-
lezionenapapirusachegipskichczyglinianychikamiennychtablicachSumerów
iEtrusków.Jednakmyślteoretycznajeststosunkowomłoda,aformułowanabyła
dopieroodXIXwieku.Możemyteżmówićowyodrębnieniusięwtamtymczasie
pedagogikispecjalnejjakozintegrowanejnaukistanowiącejwspólnąnadbudowę
dlaposzczególnychsubdyscyplin(Sowa,1997;Kosakowski,1996).Jakopunkt
zwrotnywhistoriipedagogikispecjalnejwymieniasięrok1861,kiedyukazałsię
pierwszyzwartyzarysteoretycznyautorstwaDeinhardtaiGeorgensaPedagogika
leczniczazeszczególnymuwzględnieniemidiotyzmuizakładówdlaidiotów.Pracata
zawierała12odczytównatematpedagogikileczniczej,jejgenezy,podstawowych
pojęćizasadorazpostulowaławydzielenietejnowejnaukijakosamodzielnej
dyscypliny.Silnezwiązanieprzezautorówpedagogikileczniczejznaukamime-
dycznymispowodowało,iżdopierowpołowieXXwiekuuznanopowszechnie
bliższezwiązkipedagogikispecjalnejznaukamipedagogicznymi(Gasik,1990a,
s.214;Lipkowski,1996,s.572).
Współcześnieformułowanedefinicjewyjaśniajązakresproblematyki,którą
zajmujesiępedagogikaspecjalna.
Tabela1.Przegląddefinicjipedagogikispecjalnej
Kazimierz
Kirejczyk
Otton
Lipkowski
Władysław
Dykcik
Józef
Sowa
Zofia
Sękowska
Autor
„Pedagogikaspecjalnawyodrębnionazpedagogikiogólnejjestnaukąowychowa-
niuinauczaniuosóbujemnielubdodatnioodchylonychodnormywtymstopniu,
iżwymagająonespecjalnegopostępowania,wceluzapewnieniaimoptymalnego,
dostępnegodlanichfizycznego,psychicznegoispołecznegorozwoju”(Kirejczyk,
1981,s.158).
„Pedagogikaspecjalna,jakodziałpedagogikiwjejnajszerszymznaczeniu,ograni-
czasiędowychowaniajednostekodbiegającychodnormyizzaburzeniami,które
bezspecjalnejpomocyniemogłybyosiągnąćpoziomurozwojuiprzystosowania
dozadańspołecznychizawodowychleżącychwzakresieichmożliwości.Peda-
gogikaspecjalnatowięcteoriaipraktykawychowaniajednostekupośledzonych”
(Lipkowski,1996,s.572).
„Pedagogikaspecjalnajestnaukąszczegółowąpedagogiki,ajejprzedmiotem
jestopieka,terapia,kształcenieiwychowanieosóbzodchyleniamiodnormy,
najczęściejjednostekmniejsprawnychlubniepełnosprawnych,bezwzględuna
rodzaj,stopieńizłożonośćobjawóworazprzyczynzaistniałychanomalii,zaburzeń,
trudnościlubograniczeń”(Dykcik,1997d,s.13).
„Pedagogikaspecjalnajesttonaukaonauczaniuiwychowaniujednostekniepełno-
sprawnych,odbiegającychodnormypsychicznejlubfizycznej”(Sowa,1997,s.17).
„Pedagogikaspecjalnajestdyscyplinązajmującąsięosobamiobarczonyminiepeł-
nosprawnościąorazichrehabilitacją,atakżeosobaminiedostosowanymispołecznie
iichresocjalizacją”(Sękowska,2001,s.13).
Definicja
Źródło:opracowaniewłasne.
