Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
RozdziałI
1.2.Zbiorowośćwychowankówplacówekopiekuńczo-wychowawczych
jakoprzedmiotwcześniejszychbadań(nietylkosocjologicznych)
Choćproblematykabiografiiitożsamościpodopiecznychróżnegorodzajuinsty-
tucjipomocowychocharakterzetotalnymstanowitradycyjnyobszarzaintere-
sowaniabadaczyspołecznych,zaskakującorzadkosocjologowiepodejmowali
wątkidotyczącezbiorowościwychowankówplacówekopiekuńczo-wychowaw-
czych.Pierwsze,znanemipolskiesocjologiczneopracowaniedotyczącetej
problematykitoStygmatinstytucji.Społecznepostrzeganiewychowankówdo-
mówdzieckaautorstwaMonikiSajkowskiej(Sajkowska1999).Napodstawie
przeprowadzonychwroku1989badańilościowychksiążkataprezentujeauto-
portretispołecznyportretwychowankówkonstruowanyprzezpochodzących
zróżnychkręgówspołecznychninnych”(wychowawcówplacówkowych,na-
uczycieliszkolnych,kolegówszkolnychwychowanków,rodzicówtychkole-
góworaznastolatkówiichrodzicówwszkołach,wktórychniebyłouczniów
zdomówdziecka),wsposóbbezpośredniwięcdotykakwestiiichklasyfikowa-
niaitożsamości18.Wpracytejzamieszczonotakżejakościowąanalizętekstów
pamiętnikówwychowanków,nadesłanychwroku1985nakonkursPolskiego
RadiawPoznaniu,nieopatrzonychniestetydanymimetryczkowymi,leczmimo
tostanowiącychwartościowymateriałbadawczyukazującyczynnikiiprzebieg
instytucjonalizacjiorazwpewnymzakresiedalszelosyautorów.Dociekawych
iznaczącychustaleńSajkowskiej,dotyczącychtożsamościibiografiiwycho-
wanków,będęsięodnosićwnastępnychrozdziałachksiążki.
Kolejne,podejmującetęproblematykę,polskieprojektybadawczezwyko-
rzystaniemmetodybiograficznejzrealizowanezostaływpołowiepierwszejde-
kadyXXIwiekuwInstytucieSprawPublicznychorazwInstytuciePracyiSpraw
Socjalnych.JózefinaHrynkiewiczwksiążcepodznamiennymtytułemOdrzuce-
ni.Analizaprocesuumieszczaniadzieciwplacówkachopieki(2006)analizuje
procesumieszczaniadzieckawplacówcein[skutki]systemuprawnegoiorga-
nizacyjnegoutworzonegowroku1999”dladzieckafunkcjonującegowtym
systemie.Pracataopierasięnaodtworzonychprzezbadaczyhistoriachżycia19
trzydzieściorgadwojgadzieciprzebywającychwczterechplacówkachzterenu
województwmazowieckiego,łódzkiego,pomorskiegoiwarmińsko-mazurskie-
go(Hrynkiewicz2006:17-22).Badaczkaudowodniła,żeumieszczeniedziecka
wplacówcejestrezultatemwieloletniegoprocesunpostępującejdestrukcjiro-
dziny”,któremutowarzyszybiernośćśrodowiskalokalnegoiinstytucjipomocy
18Mimoskromnegostwierdzeniażenproblemtożsamościwychowankówdomudziecka,
choćfundamentalnydlazrozumieniaichspołecznegofunkcjonowania,stanowiłtujedyniemargi-
nalnyprzedmiotzainteresowania”(Sajkowska1999:175).
19Posłużonosięwywiadamipogłębionymi(sytuacjakażdegobadanegodzieckabyłaprzed-
miotemsiedmiuwywiadówprzeprowadzonychzreprezentantamiinstytucjiuczestniczących
wkształtowaniulosówdziecka)orazanaliządokumentówosobistychwytworzonychprzedipo
umieszczeniudzieckawplacówce.
