Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
RozdziałI
Ogólnierzeczbiorącstwierdzićmożna,żepowstałejużpotransformacji
systemowejpolskieopracowaniapodejmująceproblematykęinstytucjiopiekuń-
czo-wychowawczychiichpodopiecznychlokująsięnapograniczusocjologii,
czyteższerzejnaukspołecznychorazpolitykispołecznej.Jedennurtpublikowa-
nychanalizdotyczyreformysystemuopiekinaddziećmiijejrezultatów,funk-
cjonowaniaplacówekiinnychformopiekiwnowejrzeczywistościorganiza-
cyjnoprawnejorazefektywnościprzyjętychrozwiązań,wtymnarzędzipolityki
społecznej.Wnurcietymmieszcząsięomówionewcześniejbadaniabiograficz-
neGiermanowskiejiRacław-MarkowskiejorazopracowaniaInstytutuSpraw
Publicznychzlat2001-2006,poświęconekolejnoproblematycefunkcjonowa-
niapowiatowychcentrówpomocyrodzinie,diagnoziefunkcjonowaniasystemu
opiekizastępczejpoupływiepierwszych5latodwprowadzeniareformy(wtym
oceniedziałańposzczególnychgruppracownikówinstytucjifunkcjonujących
wsystemiepomocowymiisądownictwa)orazanalizieprocesuusamodzielnia-
nia(Hrynkiewicz[red.]2001;Racław-MarkowskaiLegat[red.]2004;Kwak
[red.]2006).Przypomnijmy,żewISPpowstałtakżeraportOdrzuceni...(Hryn-
kiewicz2006).Wdrugimnurcieanalizmieszcząsięopracowaniapodejmujące
problematykęwiktymizacjiistygmatyzacjiwychowankówplacówekorazprze-
strzeganiaichpraw.Wczęścibadaniateprowadzonebyłynazlecenieorganów
władzypaństwowej:RzecznikaPrawObywatelskichiRzecznikaPrawDziecka
(PrzestrzeganiePraw...2000;RaportRPOz25lipca2007;Sowińska2007)
orazorganizacjipozarządowychdziałającychnarzeczdzieciimłodzieży22lub
teżochronyprawczłowieka23(Czyż2000;Sajkowska2007;SajkowskaiWło-
darczyk2010).Przynajmniejjednaztychpozycji-opracowanejeszczeprzed
reformąsystemowąpomocyspołecznejmateriałyRzecznikaPrawObywatel-
skichprezentującewynikiwizytacjizrealizowanychprzezpracownikówBiura
RPOwlatach1994-1998wdomachdziecka,domachmałegodzieckaiwpo-
gotowiachopiekuńczych(Przestrzeganiepraw...2000)-zpewnościąmoże
stanowićtłoniektórychrozważańzamieszczonychwtejksiążce.Mimoupły-
wulat,przemianorganizacyjnych,atakżekontrowersjiwokółszczegółowych
problemówzwiązanychmiędzyinnymizocenązasadnościpobytuwychowan-
kówplacówekopiekuńczo-wychowawczychwszpitalachpsychiatrycznych24,
zarównowlatachdziewięćdziesiątych,jakiwpierwszejdekadzieXXIwieku
adopcyjnych,napisanazostałanapodstawiewywiadównarracyjnychprzezniemiecką,zmarłą
wlatachdziewięćdziesiątychbadaczkęChristęHoffman-Riem(Hoffman-Riem1990).
22NaprzykładFundacjanDzieciNiczyje”.
23HelsińskaFundacjaPrawCzłowieka.
24RzecznikPrawObywatelskichstwierdziłnp.,niżwniektórychprzypadkachzgłoszenie
przezkadręplacówkipotrzebyhospitalizacjiwychowankawszpitalupsychiatrycznymbyłoro-
dzajemkaryzaagresywnezachowanie”,czyteżstanowiłondodatkowyśrodekwychowawczy”
(cyt.zaSowińska2007:11-12).EkspertyzaRzecznikaPrawDzieckapodważyłazasadnośćtego
zarzutunapodstawieinformacjiotrzymanychoddyrektorówplacówek(sic!)oraz-cobardziej
wiarygodne-historiiwcześniejszegoleczeniawychowanków,zaopiniowanychprzezprofesora
naukmedycznych(tamże:12-13).
